________________
નવયુગને જૈન
પ્ર**,,vvvvvvvvvv
v
અમુક વર્ગ જ્યાં સુધી ધનની મહત્તા માનશે ત્યાં સુધી આ બાહ્ય તપને પૂરું વજન નહિ મળે, પણ સામ્યવાદ સમાજવાદ અને સમાનતાવાદ ટ્રક વખતમાં એવું રૂપ પકડશે કે ધનવાનને વર્ગ જુદો નહિ રહી શકે. અત્યારે સંસ્કારી પ્રજાનું વલણ સામ્યવાદ તરફ છે અને તેનાથી જૈન અલગ નહિ રહી શકે. સમાન ભૂમિકા ઉપર આવ્યા પછી સાદું જીવન સાધ્ય થશે અને બાહ્ય તપને સ્થાન મળશે. તપની બાબતમાં શરીરની શક્તિને ખ્યાલ કર્યા વગર આઠ દશ પંદર ત્રીશ ઉપવાસ કરનાર કોઈ કાઈક જ નીકળશે, પણ તેમ થશે તે આશ્ચર્યકારક જ ગણાશે. ત્યાગભાવ અને સાદાઈની વિપુલતા થવાનો પ્રસંગ દેખાય છે તેથી તેમને સમજણપૂર્વકનું સ્થાન મળશે.
આ તે બાહ્ય તપની વાત થઈ. અત્યંતર તપમાં સ્વાધ્યાય ખૂબ વધી જશે. એમાં એકલા ધર્મના વિષયને જ સમાવેશ થત નવયુગ નહિ ગણે. નવી શોધખોળ, પરમાણુશાસ્ત્ર, વસ્તુવિજ્ઞાન (કેમિસ્ટિ), પ્રવિદ્યા (ઓસ્ટ્રેમિ), પ્રકાશને સિદ્ધાંત (લાઈટ), અવાજનો સિદ્ધાંત (સાઉન્ડ) આદિ અનેક વિષયોને સ્વાધ્યાયની કોટિમાં ગણવામાં આવશે. જૂના આકારમાં આ સર્વ શાસ્ત્રીય વિષયો જ છે, પણ નવા આકારમાં તેની શોધખોળે કરી નવાં સાધન દ્વારા જૂની બાબતને ચર્ચવી એને પણ નવયુગ સ્વાધ્યાયની કાટિમાં ગણશે. વિનય, વૈયાવચ્ચ તે યોગ્યને જ કરશે, પણ ગ્યતાની પરીક્ષા પછી તેને આધીન થઈ જશે. સૈનિવૃત્તિ એટલી કેળવાશે કે ઉપરી અધિકારીના હુકમને અમલ કરવો એ લશ્કરીનું કર્તવ્ય છે, એણે આખી વ્યુહરચનાના જ્ઞાનને અભાવે વ્યક્તિગત હુકમની તુલના કરવાની હોય જ નહિ. આ વૃત્તિ અત્યારે કેળવાતી જાય છે. પણ એવા અધિકારીનું પદ જેને તેને નહિ મળે. દીર્ઘ દૃષ્ટા, ઉચ્ચ ચારિત્રવાન પિતાનો