Page Text
________________
ta]
થી જન સત્ય પ્રકાશ
નહિ, કારણ કે પ્રસ્તુત રોગમાં દાહ શમાવી શીતતા આપનાર વસ્તુની જરૂરત છે. માંસની ઉષ્ણુતા માટે જુઓ વૈવકવચને–
"स्निग्धं उष्णं गुरु रक्तपित्तजनक वातहरं च" “ માં વાસ્તવિહરિ છુ..”
આ વ્યાધિના ઔષધ તરીકે કેળાપાક તથા બિજોરાપાક કામ આવી શકે, જુઓ વૈદ્યકગ્રંથ ક્યદેવ નિઘંટુ.. कूष्माण्डं शीतलं वृष्यं स्वादु पाकरसं गुरु ।
हचं रूक्षं रसस्यन्दि प्रलेष्मलं वातपित्तजित् ॥ . कूष्माण्डशाकं गुरुसन्निपातज्वरामशोकानिलदाहहारि ॥
આ ક્યાં કેળાને શીતલ અને પિત્તહરણ કરનાર તથા તેના શાકને જ્વર તથા દાહને શાંત કરનાર તરીકે વર્ણવેલ છે. તથા જુઓ સુશ્રુતસંહિતા –
श्वासकासारुचिहरं तृष्णानं कष्ठशोधनम्। लध्वम्लं दीपनं हृधं मातुलुंगमुदाहृतम् ॥ त्वक तिक्त दुर्जरा तस्य वातकृमिकफापहा। स्वादु शीतं गुरु स्निग्धं मांसं मारुतपित्तजित् ॥
ભાવાર્થ–પાસ, ખાણું અને અરુચિને હઠાવનાર, તુષા મટાડનાર, કંદને સાફ રાખનાર, લઘુ, ખટાશવાળું, જઠરાગ્નિને તેજ કરનાર અને હૃદયને અનુકૂળ એવા પ્રકારનું બિજોયું છે. આ બિજોરાની છાલ વાત, કરમિયા અને કાને નાશ કરનારી છે. તથા આ બીજારાનું માંસ-વચલો ગલ સ્વાદિષ્ટ શીતળ ગુરુ સ્નિગ્ધ અને વાત-પિત્તને હરણ કરનાર છે. આ શ્લેકમાં સુશ્રુતે માંસ શબ્દ ફળના ગલ માટે વાપરેલ છે, અને તેને શીતલ તથા પિત્ત હરનાર જણાવેલ છે.
લેખક આગળ ચાલતાં એક સ્થલે આ વૈશ્વિક પ્રક્રિયાની ઘુંચવણુથી ગભરાતાં જણાવે છે કે-આ વ્યાધિ અલૌકિક છે, અને તેને ઈલાજ પણ અલૌકિક છે. માટે વૈવકમંથને વિચાર કરે તે નકામો છે. ખરેખર આ બીના લેખકની નબળાઈ સૂચવે છે, તથા તે યુક્તિવાદ આગળ ટકી શક્તી પણ નથી.
આ વ્યાધિને માટે જે અલૌકિક જ ઇલાજ અભિપ્રેત હતું તે રેવતીને ત્યાંથી લૌકિક વસ્તુ શા માટે મંગાવી અને તેનાથી વ્યાધિ પણ કેમ શાંત થયો?
ગશાલકને પણ આ જાતને પિત્તજ્વર હતા અને તેને શમાવવા તેણે આંબાની ગેટલી ચૂસી હતી તથા માટોડીવાળું પાણી શરીરે છાંટયું હતું એમ ભગવતી સૂત્ર સ્પષ્ટ પ્રતિપાદન કરે છે, આ વાત પણ કઈ રીતે ઘટી શકે? તથા લેખકને પૂછવામાં આવે છે કે અલૌકિક વ્યાધિને અર્થ શું? લેકમાં ન દેખાય તેનું નામ અલૌકિક કહેતા હે તે તે વ્યાજબી નથી, કારણ કે આ વ્યાધિ લોકમાં દેખાય છે. કદાચ એમ
| SR No. | 023310 |
| Book Title | Jain Darshanma Mansaharni Bhramna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaylavanyasuri |
| Publisher | Jain Satya Prakash |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 30 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 5 MB |