________________
(46)
દયાઆજ્ઞા એ ધર્મ.
દયા, યા, દૈયા, એમ લવાન કરેછે, માટે તે યા તે કયા પ્રાણીની પાળવી! તે પ્રાણીના નામઠામતા ખતાવા? વળી દરેક ડ્રામે હિંસા કરવાથી કે જાય એમ કહે તે કયા જીવની હિંસાકવાથી ન જાય? અને તે કણ જરો તેના ખુલારોા આવા ોઇએ. તે સિવાય પુછવાનું કે અન્ય ધર્મવાળા તેઓના શાસ્ત્રની રીત પ્રમાણે દયા પાળવાના ઉપદેશ કરેછે, તે કયા પ્રાણીઓની દૈયા પાળવાના ઉપદેશ કરતા હશે? અને તમે કયા પ્રાણીઓની દયા પકડીછે તે કહે? પરંતુ અન્ય દર્શનીએ માળજ્ઞાનાવલખનથી આશ્રવ શૈવી ખટકાયના અજાણપણામાં આર્ભ કરેછે તેને કહેજે તે ભારે કમી છે અને તમે કહેાછે! કે અમે સર્વોપરિ શાસ્રના પારાવારીછીએ તેમજ છકાયને આળખીએ છીએ. એમ જાણપણાનુ ખેતુ ડાળ ઘાલીને ધમાર્થે પ્રાણીઓના પ્રાણના નાશ કરી તે તમને આશ્રવ થોડા લાગે અનેપ્ર તિ પક્ષિઓને વધારે લાગે તેનુ કેવી રીતેછે? તે લખીતવાર સુત્રના મુળ પાઠ સાથે જવાબ આપવા જોઇએ, પરંતુ મિથ્યાવિ તથા સમકિતના કરેલા આવિષે ઘટવધ થા યછે તે અમે જાણીએ છીએ, કેમજે ભગવતજીમાં કહ્યુંછે જે કેઈ અનાર્ય પુરૂષે ક્રાધાકુળ થઇને કોઇ સ્થળ બાળી મુકવાની ખાતર અગ્નિ મુકી, તે અનાર્યના વિચારમાંતે સર્વ પ્રાણીઓના નારા કરવાની બુદ્ધિ હવે તેજ વખતમાં એક આર્ય પુરૂષે તે લાય લાગતી દેખી સર્વ પ્રાણીઓના બચાવ માટે અગ્નિ ઓલવવાની બુદ્ધિએ પાણી વિગેરે છકાયના આરંભથી સળગાવેલી અગ્નિ ખુઝાવી