________________
સમદંતસાર-ભાગ ૨ જો
( 84 )
ભાવાર્થ પારૂપી નદીને કાંઠે સર્વે ધની તૃણાંકુસમાન સુરોભિત છે અને ત્યારે ધર્માત્મા પુરૂષો ગણાઇને તેના અંત:કરણમાંથી કૃપા એટલે દયારૂપ પ્રવાહનું મુકાધાપણું થઇ જાય ત્યારે તેના ધર્મના નિવાહ ક્યાંસુધી ચઈશકે ? અર્થાત નિર્દયપણું છે તે મેક્ષ માર્ગના ારૂ સ્વભાવ છે. માટે તી સ્વભાવિક ગુણસ`પન્ન નામદારને કેતુશનુ કે અન્ય ધર્મી આ એમ હિંસાને નિ:ચ્છેદ કરીને દયાનું પ્રતિપાદન કરેછે, પણ તમે દયા દયા એવા શબ્દો તો મેલી જાણો. પણ ધર્માર્થ દિર્ઘ આશ્રરૂપી તોપને અવાજ કાઢો તેથી તમારે દયારૂપ અલોપ થઇ જાય છે. કારણ કે કેટલાએક પ્રાણીઓને સુખે દયા શબ્દ ખેલવાના વખતતો આવી મળેછે, પરંતુ અનાથ પ્રાણીઓ છકાયજીવ તેઓની દ્રષ્ટીતળે આવે કે તરતજ પુર્વના શરૂભાવે મુરાક મેનકીના દાખલા તેઓને લાગુ પડીજાય છે, તેથી ખટકાયના વિનારા કવા સદા સતાષભેર રહેતા હરો એમ સભવેછે, પરંતુ તેઓને કેહેવાનુ એટલુજ કે અહે। વિશ્વમિ! જો હિંસાથીજ ધર્મ હાય તો વિષમાંથી અમૃતની ઉપત્તિને સંભવ થાય, અગ્નિમાંથી શિતળ જળ પેદા થાય, સર્પનાં મુખમાંથી અમૃતનેા રસ ઉત્પન્ન થાય, ખળના મુખમાંથી પગુણના ઉચ્ચાર થાય, સમુદ્રના ઉષ સરીખા જળમાંથી દુધ પેદા થાય, કાદવના પુર થાય, સેમલની સાકર થાય, ગળીના તિલકથી કેશરનુ તિલ્લક થાય તે મૃતકમાંથી સજીવનપણું દેખાય, પણ એમ તો કદી થતુ જ
