________________
( ૧૧ર) પહાડ પર્વતે જાત્રા જવી કહે છે, રગુણ કટ માટે કડવાશ ન ગઈ, તેમાં અમારે શું વાંકી ત્યારે શ્રીકૃષ્ણજી કહે છે તુંબડી જડ છે, તેમાંથી કડવાશ ન ગઈ તે શું તમે વિવેકીઓના અંતરમાંથી કડવાશ ગઈ કે રહી? પણ વિચારતાં માલમ પડે છે કે તમારા અંતરની કડવાશ ગઈ જણાતી નથી, માટે અરે સુજ્ઞ પાંડે ! કાસદી કરી અનેક ઘાટમાં અટણકરતાં યાત્રાનું ફળ પ્રગટ થતું નથી અને મુસાફરીમાં નદી, કહ તથા સરોવરમાં પડીને અને ક પ્રાણીઓનો નાશ કરીને પંથે ચાલવાના શ્રમથી લાગેલો થાક યા મેલ યા પરસેવા વિગરે જે જે બહારથી લાગેલી ગંદકી તેને સુધારે થાય, પણ અત્યંતરના ભરેલા મળ મુત્ર, સૂક, રૂધીર, રસી વિગેરે અનેક જાતની ગંદકી, તેતે તિર્થ જળમાં સવાર યા લાખવાર મંજન કરે તો પણ ટળે નહીં. માટે શરીર સદા 'અશુદ્ધ છે, કારણ કે તિથિના જળથી ગંદુ શરીર શુદ્ધ ન થયું તે આ જ્ઞાન આત્મા સદા કેધ, માન, માયા, લેભ રાગ, દ્વેષાદિકે અનેક વિકારોના બંધનમાં સપડાઈ ગએલા છે તે જાત્રા ઓ તથા તિથના જળથી શુદ્ધ થાયજ કયાંથી ?
પાંડવ કહે જે આડો કૃપાનાથ! યાત્રાસ્નાનનું ફળ સફળ કેમ થાય, તે કહે? आत्मानदीसंयमतोयपूर्णासत्यावहाशीळतटादयोर्मि: तत्राभिषेकंकुरुपांडुपुत्रनवारिणाशुद्धतिचांतरात्मा, १
ભાવાર્થ... શ્રી મહાભારતે તિર્થધીકારે અમિન લોકે”