Page Text
________________
૫૯
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
સુધી પોષ્યા, સંતોષ પમાડવા, ઈચ્છા મુજબ દાન આપ્યું. તમોને બાળક સાચવવાની, રક્ષણ ક૨વાની આટલી શિખામણો આપી હતી, છતાં અત્યારે શત્રુ માફક વર્તન કરો છો ? હે સીમાડાના દધિવાહન વગેરે રાજાઓ ! તમે શૂરવીર છો, તો હું પણ અત્યારે યુદ્ધ માટે તૈયાર થયો છું. હું જલ્દી મારા જુના કિલ્લા સ્વાધીન કરું છું. હવે મદોન્મત્ત હાથી પાસે હથિયાર વગરના, હાથથી પ્રહાર કરતા અને ચિત્તમાં અત્યંત ક્રૂરતા કરતા હતા, ત્યારે શ્રેણિક રાજાએ તેને દેખ્યા. હર્ષ પામી કહેવા લાગ્યા કે, ‘આ જગતમાં આ કોઇ ઉત્તમ તપસ્વી જયવંતા વર્તે છે. આ અતિ દુસ્સહ આતાપના વિધાન કરે છે. શ્રેણિક સમવસરણમાં પહોંચી પ્રભુને પ્રણામ કરીને બેઠા અને ‘આ તીવ્ર ધ્યાન કરનાર તપસ્વીની કઇ ગતિ થશે ?' એ પ્રશ્ન કર્યો. ભગવંતે સાતમી નરકપૃથ્વી જણાવી. એટલે ચિત્તમાં આશ્ચર્ય પામ્યા. જો આવા કાર્યથી દુર્ગતિ થાય, તો પછી અહિં સદ્ગતિ કોનાથી થશે ? અથવા તો મારા સાંભળવામાં બરાબર નહિં આવ્યું હશે, માટે ભગવંતને ફરી પૂછું. અવસ૨ની રાહ જોતા બેસી રહેલા હતા. વળી ભગવંતને પૂછ્યું. હવે પ્રભુએ કહ્યું કે, ‘જો તે તપસ્વી અત્યારે કાળ કહે, તો પુણ્યસમૂહ એકઠો કરનાર તે સર્વાર્થ વિમાનમાં ઉત્પન્ન થાય.' રાજાના મનમાં વિસ્મય થયો કે, આમ વિસંવાદ-જુદી જુદી વાતો કેમ સમજાય છે ? નક્કી મેં બરાબર તેં સાંભળ્યું છે. અન્યથા સાંભળ્યું નથી. તે વખતે તે ક્રૂર મનથી યુદ્ધ કરતા હતા. સુમુખ અને દુર્મુખનો પ્રસન્નચંદ્રનો વૃત્તાન્ત જણાવ્યો. રૌદ્રધ્યાનવાળા તે માત્ર મનથી વૈરીને મારતા
હતા.
અશ્વ સાથે અશ્વ, હાથી સાથે હાથી, સુભટ સાથે સુભટ લડીને હણતા હતા, હવે સર્વ હથિયાર ફેંકાઇ ગયા, પાસે કંઇ બાકી ન રહ્યું, એટલે મસ્તક ૨ક્ષણ કરનાર મુગટ ગ્રહણ કરવા જાય છે, તો લોચ કરેલ અને સંકોચાઇ વળી ગએલા કેશસમૂહવાળા મસ્તકનો સ્પર્શ કર્યો. એટલે જાણ્યું કે, હું તો સાધુ થએલો છું, એટલે યુદ્ધ સંબંધી કરેલ રૌદ્રધ્યાનનું મિચ્છામિ દુક્કડં આપ્યું. ‘સ્ત્રી, પુત્ર, હાથી, દેશ સર્વનો ત્યાગ કરીને આ મેં શું વિચાર્યું, પર્વતના શિખર પર ચડતાં ચડતાં ખરેખર હું મોટા ઊંડા ખાડામાં પડ્યો. માગણી મોક્ષસુખની કરે છે, કે ખલ આત્મા ! ક્ષણમાં વળી તું તુચ્છ વિષયની ઇચ્છા કરે છે ? હે જીવ ! ખરેખર જીવવાની ઇચ્છા કરીને તું કાલકૂટ ઝેરનું ભક્ષણ કરે છે. (૧૨૦) આત્મકાર્યનો ત્યાગ કરીને અત્યારે હું પરકાર્ય કરવા માટે ઉદ્યમી બન્યો છું.' આવી સુંદર ભાવનાના યોગે તેણે સર્વાર્થસિદ્ધને અનુરૂપ સુકૃત ઉપાર્જન કર્યું, એ જ સમયે દુંદુભિનો પ્રચંડ મહાશબ્દ સંભળાયો. શ્રેણિકે પૂછ્યું કે, ‘હે સ્વામી ! આ શાનો શબ્દ સંભળાય છે તે પ્રસન્નચંદ્ર મહામુનિ અતિપ્રસન્ન ચિત્તવૃત્તિવાળા થયા અને દરેક સમયે અતિ ઉત્તમ અધ્યવસાયથી વિશુદ્ધિ પામતા પામતા લોકાલોકને દેખવા સમર્થ એવં કેવલજ્ઞાન તેમને હમણાં ઉત્પન્ન થયું. તેથી
| SR No. | 023128 |
| Book Title | Updeshmala Doghatti Bhavanuvad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 664 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |