Page Text
________________
૪૯૨
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ સાધતો, ૧૯ સ્વશક્તિ અનુસાર પરોણા, સાધુ, દીન, દુઃખીઓની સેવા કરનાર, ૨૦ હંમેશાં ખોટો આગ્રહ ન કરનાર, ૨૧ ગુણોમાં પક્ષપાત કરનાર, ૨૨ અદેશ અને અકાલના આચારનો ત્યાગ કરતો, ૨૩ બલાબલનો જાણનાર, ૨૪ તપ નિયમ કરનાર અને જ્ઞાનવૃદ્ધોની પૂજા કરનાર, ૨૫ આશ્રિતોનું પોષણ કરનાર, ૨૯ દીર્ધદષ્ટિવાળો, ૨૭ વિશેષ જાણનાર, ૨૮ કરેલા ઉપકારને ન ભૂલનાર, ૨૯ લોકવલ્લભ, ૩૦ લજાવાળો, ૩૧ દયાયુક્ત, ૩૨ શાન્ત સ્વભાવી, ૩૩ પરોપકારના કાર્યમાં શૂરવીર, ૩૪ કામક્રોધાદિક અંતરંગ છ શત્રુનો ત્યાગ કરવામાં તત્પર, ૩૫ ઇન્દ્રિયોના સમુદાયને આધીન કરનાર. આ કહેલા ૩૫ ગુણ-સમુદાયવાળો ગૃહસ્થ ધર્મનો અધિકારી બની શકે છે.
સામાન્ય ગૃહસ્થ ધર્મથી યુક્ત એવા મહાત્માને સારી પત્ની વગેરેનો સંયોગ પુણ્યના યોગે પ્રાપ્ત થાય છે. જે માટે કહેલું છે કે, પ્રેમવાળી પત્ની, વિનયવાળો પુત્ર, ગુણોથી અલંકૃત બંધુ, બન્ધવર્ગ નેહવાળો હોય, અતિચતુર મિત્ર હોય, હંમેશાં પ્રસન્ન એવા સ્વામી-શેઠ હોય, નિર્લોભી સેવકો હોય, પ્રાપ્ત થએલા ધનનો ઉપયોગ બીજાના સંકટસમયમાં હોય, આ સર્વ સામગ્રી નિરંતર ત્યારે જ કોઇકને પ્રાપ્ત થાય છે, જ્યારે પુણ્યનો ઉદય હોય છે. આ પ્રમાણે ગૃહસ્થ-ધર્મના આચારને સામાન્યથી જણાવી હવે વિશેષથી ગૃહસ્થધર્મ સત્તર ગાથાથી જણાવે છે - ઉત્તમ શ્રાવકની સવારે ઉઠીને શયન કરવાના કાળ સુધીની દિનચર્યા કહીને વ્યાખ્યા કરીશું - ૧૨૭. શ્રાવકની દિનચર્યા
સમ્યપ્રકારે જિનમત જાણીને નિરંતર નિર્મલ પરિણામમાં વર્તતો, પોતે ગૃહવાસના સંગથી લપેટાએલો છે અને તેના પરિણામ અશુભ ભોગવવા પડશે - એમ જાણીને તથા પ્રચંડ પવનથી કંપાયમાન કેળપત્ર પર લાગેલા જળબિન્દુની જેમ આયુષ્ય યૌવન અને ધનની ચંચળતા જાણીને તેનો દૃઢ નિશ્ચય કરે છે કે, “આયુષ્ય, યૌવન અને ધન ક્ષણિક છે. એટલે તેવો આત્મા સ્વભાવથી વિનીત થાય છે, સ્વભાવથી ભદ્રિક અને અતિશય સંસાર પ્રત્યે નફરતવાળો બને છે. સ્વાભાવિક ઉદારચિત્તવાળો અને ધર્મધુરા વહન કરવા માટે બળદ સમાન સમર્થ થાય છે. હંમેશાં સાધર્મિક વાત્સલ્ય કરનાર, જીર્ણ ચૈત્યોનો ઉદ્ધાર કરનાર, બીજાની નિંદા કરવાનો ત્યાગી એવો ઉત્તમ શ્રાવક હોય છે. રાત્રિ પૂર્ણ થાય અને પ્રાતઃકાળ થાય, તે સમયે જાગીને પંચમંગલ-નવકારનું સ્મરણ કરનાર શ્રાવક ઉચિત કાર્યો કરવા ઉભો થાય છે. ત્યારપછી પોતાના ગૃહમંદિરમાં રહેલી વીતરાગ પરમાત્માની મૂર્તિઓને સંક્ષેપથી વંદન કરે, ત્યારપછી સાધુની વસતિમાં જઇને ત્યાં આવશ્યકાદિક કરે. આમ કરવાથી જિનેશ્વરની આજ્ઞાનું સુંદર પાલન કરેલું ગણાય. વળી ગુરુની પાસેથી સૂત્ર,
| SR No. | 023128 |
| Book Title | Updeshmala Doghatti Bhavanuvad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 664 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |