Updeshmala Doghatti Bhavanuvad

SR No.: 023128
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
Publication Year: 2013
Total Pages: 664
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 336

પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૩૦૭ તીર્થ તરીકે પ્રસિદ્ધિ પામ્યું, હવે લોકો તેને મહાકાલ તીર્થ તરીકે આજે પણ ઓળખે છે. આજે પણ મુનિ અને શિયાળ બચ્ચાં સાથે વિદ્યમાન છે. (૫૭)
અવન્તિ સુકુમાલ સન્ધિ પૂર્ણ થઈ. હવે ગાથાનો અર્થ વિચારીએ, તેમાં ગાથાના પૂર્વાર્ધનો અર્થ પ્રગટ છે, પરંતુ ગાથામાં ઉદ્ધાસ' શબ્દ દેશી શબ્દ છે. તે શબ્દનો અર્થ એવો થાય છે કે – આવું આકરું દુઃખ દેખીને બીજાનું શરીર કંપી જાય છે. રુંવાડા ખડાં થઈ જાય તેવા અર્થને કહેનાર આ શબ્દ છે. ઉત્તરાર્ધમાં તો આત્મશબ્દનો અર્થ બહિરાત્મા શરીર અર્થ લેવો. અંતરાત્માનો ત્યાગ કરવો અશક્ય હોવાથી. તેથી કરીને આત્માને શરીરને કથામાં જણાવ્યા પ્રમાણે ત્યાગ કરે છે, તે પણ આશ્ચર્ય છે. બીજું અહિં તેમને ભોગોની અભિલાષા હોવાથી દીક્ષા ગ્રહણ કરનાર માટે તે ઔપચારિકી મહર્ષિતા જણાવેલ છે. કાઉસ્સગ્ન કરેલ સુકોશલ મુનિને વ્યાધ્રી ભક્ષણ કરી ગઈ, તેને મહર્ષિ કહ્યા સમાન અહી તે સમાનતા સમજવી. (૮૮) અથવા તો જે આશ્ચર્ય કહ્યું છે, તે પણ નહિં, કારણ કે –
उच्छूढ-सरीर-धरा, अन्नो जीवो सरीरमन्नं ति | धम्मस्स कारणे सुविहिया सरीरं पि छड्डंति ||८९।। एगदिवसं पि जीवो, पव्वज्जमुवागओ अनन्नमणो । जइ वि न पावइ मुक्खं, अवस्स वेमाणिओ होइ ।।१०।। सीसावेढेण सिरसम्मि, वेढिए निग्गयाणि अच्छीणि |
मेयज्जस्स भगवओ, न य सो मणसा विं परिकुविओ ||९१।। જેમણે શરીર અને ઘરનો ત્યાગ કર્યો છે. જીવ જુદો છે અને આ દેહ તેનાથી અલગ પદાર્થ છે – આવા પ્રકારના ભેદ જ્ઞાન જેમને યથાર્થ થઇ જાય, તેવા સુવિહિત પુરુષો ધર્મના કારણમાં શરીરનો પણ ત્યાગ કરે છે. આ શરીર-સંબંધ માત્ર આ ભવ-પૂરતો છે, શરીર તો દરેક ભવમાં નવું નવું મળવાનું છે, પરંતુ શરીર ખાતર મનો ત્યાગ કરીશ, તો ફરી ધર્મ મળવો દુરલભ છે. તેથી ઉત્તમ સમજુ વિવેકી પુરુષો શરીરના કારણે ધર્મનો ત્યાગ કરતા નથી, માટે પ્રાણાન્ત પણ ધર્મનો ત્યાગ ન કરવો. (૮૯) શંકા કરી કે, અવન્તિસુકમાલે માત્ર તેટલા ટુંકા કાળમાં તેવું વિમાન કેમ મેળવ્યું ? તે માટે કહે છે -
જે બીજા કોઈ પણ સાસરિક પદાર્થમાં મન ન રાખતાં દીક્ષાની અંદર એકાગ્ર મનવાળો થઇ એક જ દિવસ માત્ર તેનું પાલન કરે, તો કદાચ સંઘયણ-ક્ષેત્રાદિના કારણે