________________
મૂળના વિસ્તારમાંથી ઉપરના વિસ્તારને વિલેષ કરે એટલે મોટી સંખ્યામાંથી નાની સંખ્યા બાદ કરવી. જે આકી રહે તેને ઉંચાઈની સંખ્યા વડે ભાગવા. ભાગમાં જે આવે તેટલું પ્રમાણ ઉપર ચઢતાં વિસ્તારમાંથી (જાડાઈમાંથી) ઘટતું જાય અને ઉપરથી નીચે ઉતરતાં તેટલું પ્રમાણુ વિસ્તારમાં વધતું જાય. જેમકે જગતીની જાડાઈ મૂળમાં આર જન છે અને ઉપરની જાડાઈ ચાર જન છે. તેથી બારમાંથી ચાર બાદ કરતાં આઠ બાકી રહે છે, તેને ઉંચાઈના આઠ જન વડે ભાગતાં એક આવે છે. તેથી ઉપર ચડતાં એક એક ભેજને એક એક જન જાડાઈમાંથી ઘટે છે અને ઉપરથી નીચે ઉતરતાં એક એક એકને એક એક
જન જાડાઈમાં વધે છે. તેને યંત્ર આ પ્રમાણે – ઉચાઈના ઉપર ચડતાં ઉપરથી ઉતર- નીચે ઉતરતાં યોજન જાડાઈના જન | વાના એજન જાડાઈના જન
મથાળે
-
0
૮
તવીએ
જ્યાં ભાગાકાર ન થઈ શકે ત્યાં ભાજ્ય અંકના તેવા
