________________
[ २००] मीति परुक्खवयणं वइजा, इत्थी वेस पुरि सोवेस नपुंसगं वेस एयं वा चेयं अन्नं वा चेयं अणुवीइ निट्ठाभासी समियाए संजए भासं भासिजा, इच्चेयाई आययणाई उवातिकम्म ॥ अह भिक्खू जाणिजा चत्तारि भासजायाई, तंजहा-सञ्चमेगं पढमं भासजायं १ बीयं मोसं २ तईयं सञ्चामोसं ३ जं नेव सच्चं नेव मोसं नेव सच्चामोस असञ्चामोसं नाम तं चउत्थं भासजायं ४ ॥ से बेमि जे अईया जे य पडप्पन्ना जे अणागया अरहंता भगवंतो सव्वे ते एयाणि चेव चत्तारि भासजायाई भासिंसु वा भासंति वा भासिस्संति वा पन्नविंसु वा ३, सब्वाइं च णं एयाई अचित्ताणि वण्णमंताणि गंधमंताणि रसमंताणि फासमंताणि चओवचइयाई विप्परिणामधम्माइं भवंतीति अक्खायाई॥ सू०१३२)
સાધુને આ અંતઃકરણમાં ઉત્પન્ન થએલા (ઈદમ આ પ્રત્યક્ષ સમીપ વાચી શબ્દવડે બતાવેલ હોવાથી ) તથા જોડાજોડ વાણી સંબંધી આચાર તે વાગાચાર (વાણીના આચાર) સૂત્રકાર બતાવે છે, તે સાંભળીને તથા હૃદયમાં જાણીને ભાષા સમિતિ વડે તે સાધુએ વચન બોલવું. તે હવે વિગત વાર કહે છે.
તેમાં પ્રથમ આવી ભાષા ન બોલવી, તે અનાચરિત ભાષાનું વર્ણન કરે છે, તે ન બોલવા યોગ્ય અનાચાર કહે છે, એટલે જે કોધથી વાચા બોલે છે, જેમકે તું ચોર છે દાસ છે! તથા કેટલાક માનથી બેલે છે, જેમકે હું ઉત્તમ જાતિને છું તું અધમ જાતિને છે, તથા માયાથી બેલે છે જેમકે હું માં
