________________
પ૬
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ शीलव्रतेष्वनतिचारोऽभीक्ष्णं ज्ञानोपयोगसंवेगौ शक्तिस्त्यागतपसी संघसाधुसमाधि वैयावृत्यकरणमर्हदाचार्यभक्तिरावश्यकापरिहाणि मार्गप्रभावना प्रवचन वत्सलत्वमिति तीर्थकृत्वस्य
અર્થ– જિનનામના બંધનું કારણ (૧) સમ્યકત્વની નિર્મળતા, (૨) વિનયપણુ (૩) અતિચાર રહિત વ્રતનું પાલન, (૪) સતત જ્ઞાનોપયોગ (૫) શક્તિ પ્રમાણે ત્યાગ અને તપ (૬) સંઘ અને સંયમીને સમાધિ થાય તેવી પ્રવૃતિ (૭) તેમનું વૈયાવચ્ચ-સેવા કરવી (2) અરિહંત પરમાત્માઆચાર્ય ભગવંતની ભક્તિ (૯) આવશ્યક ક્રિયા બરાબર કરવી (૧૦) જિનેશ્વરના માર્ગની પ્રભાવના (૧૧) જિન પ્રવચન ઉપર અત્યંત વાત્સલ્યતા (પરમાત્માના માર્ગ ઉપર અત્યંત રાગ) છે. (આમાંનું કોઈ એકનું પણ બરાબર પાલન તે તીર્થંકર નામકર્મના બંધનું કારણ બને છે.) સાસ્વાદન ગુણસ્થાનકે બંધનરય-તિ ગાથાવર-૪૩ હુંs-ડવ-જીવઠ્ઠ-નપુ-મિચ્છે सोलंतोइग-हिअ सय सासणि तिरि-थीण-दुहग-तिगं ॥४॥ નરતિ = નરકત્રિક ના થાવર૩ = જાતિચતુષ્ક અને fછવદ્ = છેવટ્ટે સંઘયણ. સ્થાવર ચતુષ્ક સોલંતો = સોલના ક્ષયથી નિરિ-ઉથ-કુદતિ = તિર્યચત્રિક, રૂદિય = એક અધિક | થિણદ્વિત્રિક અને દૌર્ભાગ્યત્રિક
ગાથાર્થ– નરકત્રિક : જાતિ ચતુષ્ક અને સ્થાવર ચતુષ્ક : હુંડક : આતપ : છેવટઠું : નપુંસકવેદ મિથ્યાત્વ મોહનીય એ સોળનો અંત થવાથી સાસ્વાદને એકસોથી એક અધિકઃ એટલે એક સો એક બંધમાં હોય. તિર્યચત્રિકથિણદ્વિત્રિક અને દૌર્ભાગ્યત્રિકઃ | ૪ |
વિવેચન-નરકગતિ-નરકાનુપૂર્વી-નરકાયુષ્ય એમનરકત્રિકએકેન્દ્રિયબેઈન્દ્રિય-તેઈન્દ્રિય-ચઉરિન્દ્રિય એમ ચાર જાતિ, સ્થાવર-સૂક્ષ્મ-અપર્યાપ્તસાધારણ એ સ્થાવર ચતુષ્ક. હુંડક-આતપ-છેવટું-નપુંસકવેદ અને મિથ્યાત્વ મોહનીય એ કુલ ૧૬ પ્રકૃતિઓનો ૧લા ગુણસ્થાનકના અંતે બંધનો અંત (વિચ્છેદ) થવાથી સાસ્વાદન ગુણસ્થાનકે ૧૦૧ પ્રકૃતિઓ બંધાય છે.