________________
૫૦
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ આ રીતે ત્રણે મત પ્રમાણે દેશોન- (૧) નવમાસ અને નવા વર્ષ ન્યૂન (૨) નવ વર્ષ જૂન (૩) સાતમાસ નવ વર્ષ જૂન પૂર્વકોડ વર્ષ છે. [૧૪.] અયોગી કેવલી ગુણસ્થાનક
જ્યાં મન-વચન-કાયાના યોગોનો વ્યાપાર પ્રવર્તતો નથી એવા કેવલી ભગવંતનું ગુણસ્થાનક તે અયોગી કેવલી ગુણસ્થાનક.
આ ગુણસ્થાનકે “બુચ્છિન્ન ક્રિયા અપ્રતિપાત્તિ” નામનું ચોથું શુક્લધ્યાન હોય છે. અહીં યોગનો વ્યાપાર ન હોવાથી આત્મપ્રદેશો મેરૂપર્વતની જેમ અત્યંત સ્થિર હોય છે. તેથી તેને “શૈલેશીકરણ” કહેવાય છે. અહીં મિથ્યાત્વાદિ ચારે પ્રકારના બંધ હેતુઓ નથી. તેથી કર્મબંધ પણ નથી.
અહીં સ્થિતિઘાતાદિ ન હોવાથી અનુદયવતી કર્મ પ્રકૃતિઓને વેદ્યમાન પ્રકૃતિમાં સ્તિબુક સંક્રમ વડે સંક્રમાવીને વેદે છે. દ્વિચરમ સમયે અનુદયવતી પ્રકૃતિઓની સત્તાનો સ્વરૂપે નાશ થાય છે. એટલે અયોગીના વિચરમ સમયે ૭૩ પ્રકૃતિઓ સત્તામાંથી ક્ષય પામે છે. પર રૂપે એટલે ઉદયવતીમાં સંક્રમાવેલ હોય છે. તેને પરરૂપે વેદે છે. અહીં બુચ્છિન્ન ક્રિયા અપ્રતિપાતી (ચોથું શુક્લધ્યાન) ધ્યાન હોય છે. એટલે મન-વચન-કાયાની સર્વક્રિયાથી રહિત હોવાથી વ્યચ્છિન્ન (સુપરત)ક્રિયા અનિવૃત્તિ ધ્યાન હોય છે. મન-વચનકાયાની કોઇપણ ક્રિયા હોય નહીં માટે અયોગી કહેવાય છે.
અયોગી ગુણઠાણાના ચરમ સમયે ૧૨ પ્રકૃતિઓ ભોગવીને સત્તામાંથી ક્ષય કરે છે અને અનંતર સમયે જ પૂર્વ પ્રયોગાદિથી અથવા તથાસ્વભાવે જીવ ઉર્ધ્વગતિ કરે છે અને સાતરાજ ઉપર સિદ્ધશિલાની ઉપર લોકાંતે સ્થિર થાય છે એટલે મોક્ષ પામે છે.
જીવને મોક્ષે જતાં શરીર કે કર્મ ન હોવા છતાં અશરીરી પણ આ જીવ ચાર હેતુના કારણે સાત-રાજ જેટલી ઉર્ધ્વગતિ કરે છે અને ઉર્ધ્વલોકને અંતે જાય છે તે આ પ્રમાણે
