________________
૧૯
ગુણસ્થાનકનું સ્વરૂપ
(૩) અહીં પણ અપૂર્વકરણની જેમ ચાર અપૂર્વ કાર્યો થાય છે.
(૪) અહીં દરેક સમયે એક-એક જ અધ્યવસાય સ્થાન છે. તેથી પસ્થાન થાય નહીં.
(૫) અનિવૃત્તિકરણનો ઘણો સંખ્યાતો કાળ જાય. એક સંખ્યાતમો ભાગ કાળ બાકી હોય ત્યારે અંતરકરણ કરે છે. અંતર-વચમાં, કરણ ખાલી કરવું તે. એટલે ઉદય સમયથી એક અંતર્મુહૂર્ત કાળ છોડી વચ્ચે અંતર્મુહૂર્તના દલિકોને ખાલી કરે છે. અંતર્મુહૂર્તની જગ્યાના દલિકોને ખાલી કરવા તે અંતરકરણ કહેવાય છે. એમ સમજવું. એટલે પ્રથમ સ્થિતિ અંતરકરણ બીજીસ્થિતિ
(૬) ઉદય સમયથી અંતર્મુહૂર્તના કાળમાં જે દલિકો છે જેને ખાલી કરતો નથી. પરંતુ ભોગવીને નાશ કરશે, તે પ્રથમ સ્થિતિ અથવા નીચેની સ્થિતિ કહેવાય છે અથવા નાની સ્થિતિ કહેવાય છે.
(૭) વચ્ચે અંતર્મુહૂર્તની સ્થિતિનાં દળિયા ખાલી કરવા તે અંતરકરણ. તે પ્રથમ સ્થિતિ કરતાં મોટા અન્તર્મુહૂર્ત પ્રમાણ છે.
(૮) અંતરકરણની પછીની સ્થિતિ-અંત:કોડાકોડી સાગરોપમ પ્રમાણ છે તે બીજી સ્થિતિ ઉપરની સ્થિતિ કહેવાય છે અથવા મોટી સ્થિતિ કહેવાય છે.
(૯) અંતરકરણની ક્રિયા એક સ્થિતિઘાત-એક સ્થિતિબંધના કાળમાં થઈ જાય છે.
(૧૦) સ્થિતિઘાત, સ્થિતિબંધ અને અંતરકરણની ક્રિયા આ ત્રણે સાથે શરૂ થાય છે અને સાથે પૂર્ણ થાય છે.
(૧૧) અંતરકરણના દલિક મિથ્યાત્વની પ્રથમ અને દ્વિતીય બંને સ્થિતિમાં પ્રતિસમયે અસંખ્ય ગુણાકારે નાંખે છે કારણકે સામાન્યથી નિયમ એવો છે કે- જેનો બંધ અને ઉદય હોય તેના અંતરકરણના દલિયા બંને