________________
ગાથા : ૯
૧૫
કરેલી આરાધનાના કારણે સમ્યકત્વ અને દેશવિરતિ પામી જાય. ભાવથી અતિથિસંવિભાગ સિવાયનાં ૧૧ વ્રત સ્વીકારી શકે છે. એ રીતે તિર્યંચમાં મિથ્યાત્વથી દેશવિરતિ સુધીનાં પાંચ ગુણસ્થાનક હોય.
પં. તિર્યંચને ઓથે આહારકદ્ધિ અને જિનનામ વિના ૧૧૭ પ્રકૃતિનો બંધ હોય.
આહારકટ્રિક– તિર્યંચોને સંયમ ન હોય. તેથી આહારદ્ધિકનો બંધ ન હોય.
જિનનામ- તિર્યંચો ભવ સ્વભાવે જિનનામ ન બાંધે.
મિથ્યાત્વે અને સાસ્વાદને ૧૧૭ અને ૧૦૧ પ્રકૃતિનો બંધ કર્યસ્તવની જેમ જાણવો. જે આગળની ગાથામાં જણાવેલ છે. विणु निरयसोल सासणि सुराउअणएगतीस विणुमीसे । ससुराउ सयरि सम्मे, बीयक साए विणा देसे ॥९।
સસુરા = દેવાયુસહિત | વિણા = વગર
ગાથાર્થ- પર્યાપ્તા તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય સાસ્વાદન ગુણઠાણે નરકત્રિકાદિ ૧૬ પ્રકૃતિ વિના ૧૦૧ કર્મપ્રકૃતિ બાંધે છે. મિશ્ર ગુણઠાણે દેવાયુ અને અનંતાનુબંધી આદિ ૩૧ પ્રકૃતિ વિના ૬૯ પ્રકૃતિનો બંધ છે. અવિરત સમ્યગદષ્ટિ ગુણઠાણે દેવાયુઃ સહિત ૭૦ કર્મપ્રકૃતિનો બંધ છે. દેશવિરતિ ગુણઠાણે અપ્રત્યાખ્યાનીય ૪ કષાય વિના ૬૬ પ્રકૃતિનો બંધ છે.
વિવેચન– પર્યાપ્તા તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય માર્ગણાવાળા જીવો મિથ્યાત્વે ૧૧૭ પ્રકૃતિ બાંધે છે. મિથ્યાત્વના અંતે નરકત્રિકાદિ ૧૬ પ્રકૃતિનો બંધવિચ્છેદ થવાથી રજા ગુણઠાણે ૧૦૧ પ્રકૃતિનો બંધ છે.