________________
કર્મપ્રકૃતિનાં બંધાદિનાં ગુણસ્થાનક
૧૪૭. જ પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત ગુણ૦માં પ્રભાષ્ટિ હોય અને ધર્મધ્યાન હોય
અને ચૌદ પૂર્વને શુક્લધ્યાન પણ હોય. 6 અપ્રમત્ત ગુણ૦માં વર્તતો જીવ શ્રેણી ચડવા યથાપ્રવૃત્તકરણ કરે. છે આ કરણ અપૂર્વકરણ કરતાં પહેલા થાય છે. માટે તેને પૂર્વકરણ પણ
કહેવાય છે. છે પરંતુ જો ઉત્તરોત્તર ચડતો અધ્યવસાય ન હોયતો શ્રેણી ન પણ ચડે. પ્રમત્ત-અપ્રમત્ત ગુણ૦ હિંડોલા ન્યાયે અંત-અંતર્મુહૂર્ત પરાવર્તમાને આવે, આત્મા અંતર્મુહૂર્તથી વધારે આ બે ગુણ૦માં રહી શકે નહીં. અર્થાત્ અંતર્મુહૂર્ત-અંતર્મુહૂર્ત પરિણામ બદલાતા રહે છે. ભવક્ષયે મધ્યમથી બે સમયથી અસંખ્ય સમય (અંત૭) પણ
કાળ હોય. છેજો સતત ઉપયોગવંત આત્મા હોય અને પ્રમત્તમાં નાનું અંતર્મુહૂર્તકાળ
રહે અને અપ્રમત્તમાં મોટા અંત,કાળ રહે તો પૂર્વક્રોડ વર્ષના
આયુષ્યવાળાને કુલ અપ્રમત્તનો કાળ દેશોનપૂર્વક્રોડ વર્ષ થાય. છે તે જ રીતે પ્રમાદ અવસ્થામાં વધારે રહે તો પ્રમત્તનો કુલ કાળ
દેશોનપૂર્વક્રોડ વર્ષ પણ ઘટે. પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત ગુણવાળાને સાત કર્મની સંખ્યાતા સાગરોપમની સ્થિતિ ન્યૂન થાય તો ઉપશમ શ્રેણી અને વળી સંખ્યાતા સાગ0ની સ્થિતિ ન્યૂન થાય તો ક્ષપકશ્રેણી પામી શકે. [લોકપ્રકાશ સર્ગ-૩૬૮૭] પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત ગુણ૦ (સંયમ) સંસારમાં ઉત્કૃષ્ટથી આઠ ભવમાં જ પ્રાપ્ત થાય છે.
