________________
કમબંધ
જ્યારે સેળમાં ગ્રુપની રજકણે જીવાત્મા ઉપર આવીને ચૂંટે છે; એટલે કે જીવાત્મા સાથે બંધાઈને દૂધ-પાણીની જેમ એકરસ થઈ જાય છે ત્યારે જ તે જ સમયે એ કાર્મિક રજકણમાં ચાર વસ્તુઓ નક્કી થઈ જાય છે.
જીવાત્માને કાર્મિક રજકણે બંધાઈ એને અર્થ જ એ છે કે જીવાત્માને કાર્મિક રજકણોની ચાર પરિસ્થિતિઓ બંધાઈ ગઈ. અહીં બંધાવવું એટલે નક્કી થયું એ સ્થૂલ અર્થ લઈને આપણે આગળ વધીશું.
કઈ એક જીવાત્માને રજકણે ચોંટી કે તરત જ તે રજકણોને સ્વભાવ ( Nature ) નક્કી થઈ જાય છે. તે રજકણને જીવાત્મા ઉપર રહેવાને કાળ (Period) નક્કી થઈ જાય છે. તે રજકણોનું બળ (Power) નક્કી થાય છે અને તે રજકણેની સંખ્યા (Quantity) નક્કી થઈ જાય છે. (૧) સ્વભાવ નિર્ણય - જે કઈ રજકણને જથ્થર૩ જીવાત્માને ચેટ તેને સ્વભાવ નક્કી થવામાં તે રજકણે ચુંટવામાં કારણ શું હતું તે મુખ્ય હેતુ છે. ધારો કે એક માણસ ખૂબ શ્રીમંત છે. કંજૂસ પણ એટલો જ છે. આ માણસના બંગલે કેઈ ગરીબ માણસ મદદ માટે આવે છે. એની વાત પણ પેલે સાંભળો નથી અને એને ધકકો મારીને કાઢી મૂકે છે.
૨૨ પ્રકૃતિબંધ ૨૩ સ્કન્ધ