________________
૯૮
જેનદર્શનમાં કર્મવાદ ચિત્ત ચકાવે નહિ ચડે, સંગોને ગળે નહિ દે, કોઈ પણ
વ્યક્તિ ઉપર હુમલો નહિ કરે. (૨) અને જ્યારે સુખ દેનારા કર્માણના ટાઈમબેઓ કુટયા હોય ત્યારે તમારે એ વિચાર કરો કે આ કર્માણ પણ તેમને કાળ પૂરે થતાં જ સુખ આપવાનું બંધ કરશે માટે એક દી આ સુખો પણ ચાલ્યાં જવાનાં છે માટે તેને શાશ્વત માનીને તેમાં પાગલ બની જવાની કશી જરૂર નથી. આમ આજે જગતના શ્રીમતે, સત્તાધીશે વગેરે શ્રીમંતાઈના કે સત્તાના સુખમાં જે રીતે છકી જાય છે તે રીતે તમે છકી જશે નહિ. શું સુખ કે શું દુઃખ-બે ય માં તમારી ચિત્ત સ્થિતિ એક સરખી જ રહેશે. * જ્યારે આ રીતે તમે સ્વસ્થ બનશે ત્યારે તમને જગતનું દર્શન કરવા માટે આંખે મળશે. કર્મથી પીડાતા લોકોની ભયંકર દશા જોવા મળશે. કર્મના ગુન્હામાં સપડાએલા દુખિતની ચીચીઆરીએ તમારા કાને અથડાશે, એમની કરુણ કથનીએ તમને સાંભળવા મળશે...અને એ વખતે તમારાં અંતર રડી ઊઠશે; તમે એ દુખિતેના સુખ ખાતર તમારી સંપત્તિ ન્યોચ્છાવર કરી દેવા ઊભા થઈ જશે. એમની ઝુંપડીએ દેડી જવા તમારા પગ ઉતાવળા થઈ જશે.
જેને કર્મનું તત્ત્વજ્ઞાન સમજાય છે અને જે પુરુષાર્થવાદને જીવનમાં આત્મસાત્ કરે છે તે જ સ્વસ્થ રહીને અનેકોના સુખની કાળજી કરી શકે છે. •