________________
૩૨
જૈન ધર્મના મર્મો - પણ ના. પ્રભુને તે તે ધર્મ ખપતું નથી. તેમણે આ શ્રીમતે અને સત્તાધારી તરફ નજર ફેંકી ન ફેંકી અને તેઓ ચાલી નીકળ્યા. ધન કે સત્તાનાં માધ્યમની બેલબાલા ઉપર જાણે કે તેઓ શૂક્યા.
પ્રભુને તે વિરતિ ધર્મ દ્વારા જ વિશ્વનું કલ્યાણ જણાતું હતું જીવમાત્રના દુઃખને નાશ, જીવ માત્રમાં પાપને નાશ - વિરતિ વિના વિશ્વકલ્યાણ સંભવિત જ નથી એ પરમાત્મા જાણતા હતા. એટલે સર્વવિરતિ ધર્મ સ્વીકારનારા ન મળ્યા, તેથી દેશના પડતી મૂકીને પ્રભુ ચાલી નીકળ્યા.
આ શું બતાવે છે? ધર્મ એ સત્તાને કે સંપત્તિને ગુલામ નથી. સત્તાથી અને સંપત્તિથી સાચે અને ચિરસ્થાયી ધર્મ ફેલાવી શકાય નહિ.
આ જ પ્રસંગ કુમારપાળને આવે છે. - કુમારપાળે એક વખત હેમચંદ્રાચાર્યને કહ્યું, “ગુરૂદેવ, જૈન ધર્મ ફેલાવવા માટે તેનું વહેંચીએ તે? કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યના ગુરૂ દેવચંદ્રસૂરિ હતા. પિતાની જવાબદારી વહન કરી શકે તેવા વિદ્વાન વિચક્ષણ શિષ્ય હેમચંદ્રાચાર્યને શાસનની ધૂરા સંપી પિતે એ જવાબદારીથી નિર્લેપ રહેતા. દૂર દૂર ગામડામાં રહેતા અવધૂત-ખાખી બાબા-ફક્ત પિતાની સાધનામાં મસ્ત. તેમની પાસે સુવર્ણ સિદ્ધિ હતી.
એક દિવસ કુમારપાળે કહ્યું, “ગુરૂદેવ, આપના ગુરૂ
