________________
૩૦
જૈન ધર્મના મર્મો
દુઃખી થાય છે ત્તારૂ શું થશે ?” જેણે પોતાના પર છ માસ ઉપસર્ગ કર્યા–એક રાતમાં ૨૦ ૨૦ ઉપસર્ગ કર્યા, કાળચક ફેરવ્યું, ગોચરી દેષિત કરી, પાણી દેષિત કર્યું, તૃષા અને ભૂખથી પ્રભુને ત્રાસ આપે. ઉપસર્ગ સહન કરતાં છ છ માસ ફરે છે. ક્યાંય દેષરહિત ગૌચરી નહીં, વિરામ નહીં અને છતાંય “મારું શું થઈ રહ્યું છે !” આ વિકલ્પ પણ એમન અંતરમાં ઊઠતું નથી. ઉપરથી પ્રભુ તેના પ્રત્યે અસીમ કરૂણા વહાવે છે.
આવા પ્રભુએ વૈશાખ સુદ દશમનાં જ વીતરાગ અન્યા, પછી સર્વજ્ઞ થયા. વીતરાગ બન્યા પછી અંતર્મુહૂર્તમાં સર્વજ્ઞ બને. અંતમુહૂર્ત એટલે આંખને પલકારે મારે તેટલે જ જાણે સમયે. - જ્ઞાન પ્રગટ્ય, મૌન ગયું. ભગવાન બેલ્યા. ભગવાને પ્રથમ દેશના આપી, પણ પ્રથમ દેશના નિષ્ફળ ગઈ.
નિષ્ફળ દેશનાનું સફળ રહસ્ય-શાસ્ત્રો કહે છે કે ભગવાનની પ્રથમ દેશના નિષ્ફળ ગઈ. કારણ કે તે વખતે કેઈએ સર્વવિરતિ ધર્મ સ્વીકાર્યો નહીં ! તે ભગવાનમાં કેવી પ્રચંડ તાકાત હતી! તિર્યંચથી માંડી પચે. ન્દ્રિય છે તેમની દેશના સમજી જાય વગેરે ૩૫ અતિશયેથી યુક્ત વાણી હતી. ભલભલાનાં છાતીનાં પાટિયાં બેસી જાય તેવી એ દેશના હતી. છતાં કઈ તૈયાર ન થાય તે આશ્ચર્ય! કઈ પણ આત્મા સર્વવિરતિને સ્વીકાર કરવા તૈયાર નહીં. પહેલી જ વખતે આવું બન્યું! શા માટે? ભગવાનને
