________________
૧૧૧
નથી જવું
છ અઠ્ઠાઈઓ-ભૂમિકા
(૨) ભદૈયા: હંમેશ ધર્મક્રિયા કરનારા ન જ હોય, પણ ભાદર માસ આવ્યું કે, ધર્મક્રિયાની શરૂઆત કરે. “ક્યાં સુધી આ પાપ બંધન કરીશું? ચાલે હવે આ ભાદરવા માસમાં તે ધર્મક્રિયા કરીએ.” એવું તેઓ વિચારે. બીજાને કહે કે, “ભાઈઓ! ધર્મ કરે. જીવનને ધર્મમય બનાવે. આરાધના કરે.” આમ ભાદરવા માસમાં તેઓ જાગ્રત થાય. આમને “ભયા” કહેવાય.
(૩) કયા? કદીક જ ધર્મકિયા કરે. કદા એટલે “કવચિત’ ક્યારેક એટલે કેઈક દિવસ મન પડે તે કાંઈક ધર્મકિયા કરે. જે mood out થઈ જાય તે કહી દે કે,
નથી જવું દેરાસરે-ઉપાશ્રયે.” આ લેકે મનના રાજા અને મનના ગુરુ! મન થઈ જાય તે ધર્મ ક્રિયા કરી દે. આમ કવચિત ધર્મક્રિયા કરનાર, કયા કહેવાય.
આમ સરૈયા સદા ધર્મ કરનાર, ભદૈયા ભાદરવા માસમાં ધર્મક્રિયા કરનાર અને કયા એટલે કવચિત ધર્મ ક્રિયા કરનાર એમ ત્રણ પ્રકારના ધમ જી થયા.
- તમે શામાં છે? સયામાં, ભયામાં કે કયામાં? તે શોધી કાઢજે. કદૈયા કરતાં ભયા સારા અને ભયા કરતાં સદૈયા સારા.
છ અઠ્ઠાઈઓમાંથી અહીં તે આપણે પર્યુષણની અઠ્ઠાઈ અંગે જ વાત કરવાની છે. શાશ્વતી આયંબિલની ઓળી, વિષે વાત આવે ત્યાં શ્રીપાળ-માયણ વિવારે થાય છે –
મન થઈ જા કહેવ
**
