________________
( ૫૯ )
ગુજરવાલ, નાગર, જારેાળા, દિશાવાલ, પુષ્કરવાલ, મેાઢ, લાડ, સેાની, વડનગરા, અને પાંચા વગેરે વાણિયાઓ અસલ જૈન હતા. વડનગરના વાણિયાઓને નાગર વાણિયા કહેવામાં આવે છે. વિક્રમના છઠ્ઠા સૈ કામાં વડનગરના નાગર વાણિયાએ પરમ જૈન હતા. ભરૂચ તરફના દેશને અસલ લાટ દેશ કહેવામાં આવતા હતા. લાટમાંના ટનેડ થાથી લાડ વાણિયા ગણાવા લાગ્યા. શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર સૂરિ તથા શ્રી હેમચંદ્ર વગેરેના વખતમાં લાડ વાણિયા જૈનધર્મી હતા. પાછળથી તેઓ વૈષ્ણવ ધર્મમાં ગયા. રાંદેર સુરતમાં લાડવા નામના વાણિયાએ છે તે મારવાડના જૈન રજપુતા હતા. તેએ દુકાલથી વટપદ્ર (વડાદરા) માં આવ્યા અને ત્યાંના કરોડાધિપતિ જૈતાએ તેને લાડવામાં મહેારા ઘાલીને જમાડયા તેથી તેઓ લાડ જૈન વાણિયા તરીકે પ્રસિદ્ધ થયા. કેટલાક કહે છે કે તે હજામમાંથી જૈન થયા છે પણ એ વાત સત્ય લાગતી નથી. તે પુન્નરમા સૈકા લગભગમાં જૈન ગ્રંથામાંથી તેમની જાતિનું નામ નીકળે છે. પન્યાસ શ્રી આનંદસાગરજીએ વૃન્દારવૃત્તિની એક પ્રતિ લાડુવા વાણિયાએ ત્રણસેા વર્ષ પૂર્વે લખાવી એવા પુરાવા રજુ કર્યાં છે. તે લેાકાની સાથે જમણમાં કેટલાક ઓશવાળ વગેરે લેાકેા સુરતમાં વાંધા લે છે પણુ તે ચેાગ્ય નથી એમ સુરતમાં ચેામાસું રહેલા સાધુ મંડલે સ. ૧૯૬૬ ની સાલમાં સધ સમક્ષ ઠરાવ કર્યાં છે. સેાનીવાણિયા અસલ જૈન હતા અને તે મારવાડના શ્રીમાલ નગરમાં રહેતા હતા. જૈનાચાર્યે તેને જૈના બનાવ્યા હતા. તેએ સુવર્ણ સંબંધી કાર્ય કરવાથી સાની કહેવાયા. તેઓએ જૈનધર્મનાં મન્દિરા બધાવ્યાં છે. પાલીતાામાં સાનીની અધાવેલી ટુંક હાલ વિધમાન છે. સંગ્રામ સેસનીએ સાનાથી ભગવતી સૂત્રની પ્રત લખાવી હતી. ગુજરાતમાં થેાડાં શતક પૂર્વે તેઓ જૈન હતા. પણ ખસેા વર્ષે લગભગથી તેએ વૈષ્ણુવ વગેરે