________________
( ૩ )
લાખેા વર્ષપર લકા વગેરે દેશામાં જૈનધર્મની પૂર્ણ ઝાહેાઝલાલી હતી. વાલી, સુગ્રીવ, હનુમાન, હનુમાનના પિતાશ્રી પવનરાજા અને જનકરાજા વગેરે જૈનધર્મ પાળતા હતા એમ જૈન રામાયણ વાંચતાં સ્પષ્ટ માલુમ પડે છે તેમજ શ્રી શત્રુંજય માહાત્મ્ય ગ્રન્થ વાંચવાથી પણ માલુમ પડે છે.
શ્રી રામચંદ્રના વખતમાં વિમાન વગેરેનું ભારતવાસીઓને જ્ઞાન હતું. શ્રીપાલ રાજાના ચરિતપરથી માલુમ પડે છે કે પૂર્વ અસંખ્ય પૂવાપર ધણા દેશેામાં જૈનધર્મ પ્રવર્તતા હતા. શ્રીપાલ રાજા કાંધ્યુ વગેરે દેશામાં ગયા હતા તે વખતે પણ ત્યાં જૈન ધર્મનાં મન્દિરા હતાં. શ્રીપાલ રાાએ જે રૂષભદેવની પ્રતિમાનું ઉજ્જયિનીમાં પૂજન કર્યું હતું તે પ્રતિમા હાલ મેવાડમાં કેશરીયાનાથ અને લેવાનાથ તરીકે ઓળખાય છે. અરખી સમુદ્રના મેટામાં તેમજ રત્નાગિરિ તરફના પર્વતામાં જૈન મદિરા હતાં તે સહેજે સિદ્ધ થાય છે. કાંકણુ દેશના મુખ્ય નગર મુંબઇ પાસે આવેલા અગાસી ગામમાં શ્રી મુનિ સુવ્રત સ્વામીની પ્રતિમા છે તે શ્રી મુનિ સુત્રત સ્વામીના વખતની છે એમ અનુમાનથી સિદ્ધ થાય છે. કોંકણુ દેશના રાજા પહેલાં જૈનધર્મી હતા. કોંકણુ દેશમાં પડેલાં હજારા જૈન સાધુ વિચરતા હતા તથા કાંકણુ દેશના પર્વતામાં આવેલી ગુફાઓમાં જૈનમુનિયા વસતા હતા, એમ શ્રીનિશીથ સૂત્રની ચૂર્ણાં વગેરેથી સિદ્ધ થાય છે. શ્રી નિશીથ ચૂર્ણીમાં કાંકણુ દેશની ગુફ્રામાં રહેલા સાધુઓનું વિવેચન કરવામાં આવ્યું છે.
દક્ષિણ દેશમાં અન્તરિક્ષની મૂર્તિ છે અને તે રાવણ રાજાના વખતની છે એમ અન્તરિક્ષ પાર્શ્વનાથના કલ્પમાં લખવામાં આવ્યું છે. શ્રીમુનિ સુત્રત સ્વામીએ સિદ્ધપુર, ભરૂચ વગેરે ઘણા દેશાના નગરાના લોકાને પ્રતિક્ષેાધ આપ્યા છે. એક વખત તેઓ ભરૂચમાં ઘેાડાને યજ્ઞમાં હામવામાં આવતા હતા તે વખતે ધેાડાનું સંરક્ષણુ કરવા સિદ્ધપુરથી વિહાર કરીને ભરૂચ પધાર્યાં હતા અને હામ કરનારાઓને ધ્યાનાા
