________________
ઐતિહાસિક જ્ઞાનના પ્રાકટષથી ભવિષ્યના સાક્ષર લેખકાને ધણું જાણુવાનું મળે અને જૈનાની પ્રાચીન તથા અર્વાચીન સ્થિતિ સંબધી પણ જાણવાનુ મળે એમ સંભવ છે.
જૈન ધર્મના પ્રાચીન ઇતિહાસ, તીથૅગાડ, જૈન તત્ત્વાર્થ, પટ્ટાવલીઓ, ગુર્વાવલીઓ, પ્રબંધા, વિદ્વત્નમાલા, શાસ્ત્રા, ત્રા, અન્ય દર્શનીનાં શાસ્ત્રા, શંકરાચાર્ય, રામાનુજ, વલ્લભાચાર્ય વગેરે અન્ય ધર્મ પ્રવર્તકા વગેરેનાં ચરિત્રા વગેરેતુ અવલાકન કરીને અમેએ જૈન ધર્મનું ઐતિહાસિક જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી જૈનાની પ્રાચીન અને અર્વાચીન સ્થિતિનું આલેખન કરવા પ્રયત્ન કર્યાં છે, તાપણું કહેવુ પડે છે કે જેનેાની પ્રાચીન અને અર્વાચીન સ્થિતિનું જ્ઞાન થવાને પરિપૂર્ણ સાધનાના અભાવે અસતેષ જાહેર કરવા પડે છે. જૈનાની પ્રાચીન અને અર્વાચીન સ્થિતિનું ચિત્ર દ્વારવાને અમારૂં આ ન્હાનું પુસ્તક થોડું ઘણું જન સમાજને ઉપયાગી થઈ પડશે એમ ધારવામાં આવે છે અને તેથી અમારી મહેનતને લાભ વાચકાને મળશે એ સ્વાભા વિક છે. જેનામાં શ્વેતાંબરામાં ચેારાસી ગઅેની ઉત્પત્તિ થઈ છે તે સંબધી પટ્ટાવલીઓ જોઇએ તેટલી અમારા જોવામાં આવી નથી. જેનેાના ઇતિહાસિક ગ્રન્થા કે શ્રી વીર પ્રભુથી તે સેાળમા સત્તરમા શતક સુધીના જે પ્રાચીન ભડારામાં ગુપ્ત હશે તે અમારા જોવામાં આવ્યા નથી. દિગંબરામાં મૂળ સધ કાષ્ટાસંધ, માયુરસધ, દ્રાવિડસધ વગેરે ઘણા સા ઉત્પન્ન થયા છે; તેની પટ્ટાવલીઓ હજી બહાર નહીં પડેલી હોવાથી તે અમારા જોવામાં આવી નથી. વિદ્ રત્નમાલા નાનાર્ણવ પ્રસ્તાવના વગેરે છાપેલા કેટલાક ગ્રન્થાનુ અમાએ વાંચન કર્યું છે તેથી તેમના સંબધી કઈક લખવા પ્રયત્ન કર્યો છે.
જૈતાની પ્રાચીન અને અર્વાચીન સ્થાત સંબંધી વિચારો હજી
