________________
ત્યાં મામા વજબંઘ તથા માતાની આજ્ઞા લઈ લવ અને કુશ પિતાની સાથે સારસાર સિન્ય લઈ, પોતાની માતા સીતા સહિત અધ્યા નગરી આવ્યા. એટલે રામ અને લક્ષ્મણ કપાયમાન થઈ સામા ક્ષેત્રમાં ઊતરી પડયા. યુદ્ધ થયું, તેમાં લવ અને કુશે સામા સૈન્યને દીન દશાએ પહોંચાડી દીધું. એટલે લક્ષ્મણે ક્રોધાતુર થઇ કુશ ઉપર ચક મૂક્યું, પણ ચક તે તે (કુશ) ની પ્રદક્ષિણું દઈને પાછું લક્ષ્મણ પાસે આવ્યું એટલે તો રામ અને લક્ષ્મણે ખેદ પામી વિચાર્યું. “શું આ તે નવા બળરામ અને નારાયણ ઉત્પન્ન થયા ?”
એટલામાં તે આકાશથી નારદ ગષિ ઊતરી આવ્યા, અને રામ તેમજ લક્ષ્મણ પ્રત્યે હસીને બેલ્યા- “અહો ! તમને બનેને હર્ષને બદલે આ વિષાદ શેને થાય છે? પોતાના પુત્રથી પરાજય પામ એ હર્ષદાયક નથી થતું એ વિચિત્ર છે. આ બને સીતાની કુક્ષિથી ઉત્પન્ન થયેલા આપનાજ પુત્ર છે અને તમને યુદ્ધને મિષ કરીને મળવા આવ્યા છે. તમારું ચક તેમને કંઈ કરી શક્યું નહીં, એજ એની નિશાની; કારણ કે, એ ચક્ર એકોત્રી પુરૂષે ઉપર ચાલી શકતું નથી. એ સાંભળી રામ લક્ષ્મણે યુદ્ધ પડતુ મેહ્યું એટલે વિનયવંત એવા બને કુમારેએ આવીને પિતાને પ્રણામ કર્યા. પિતાએ પણ તેમને સ્નેહ સહિત આલિંગન આપ્યું એટલે બને સિન્યને વિષે હર્ષનાદ થઈ રહ્યો. પછી રામે નગરને વિષે પ્રવેશ કર્યો.
હવે સુગ્રીવ અને બિભીષણે મળીને જ જંધને કહ્યું. “સીતાને નગરમાં લા. આ વખતે લક્ષ્મણે પણ સતાને પ્રણામ કરીને કહ્યું “તમે આવીને નગરને પવિત્ર કરે.” પણ સીતાએ કહ્યું હું શુદ્ધિ વિના નહિ પ્રવેશ કરૂં. મેં પાંચ દિવ્ય કરવા અંગીકાર કર્યા છે. તે આ પ્રમાણે છે-જવાળામુક્ત અગ્નિમાં પ્રવેશ કરે, અગ્નિ પીવે, તપાવેલા તેલમાંથી કેડી