________________
૧૦૬
કારના વાજિંત્રે વાગે, હજારે વધામણીઓ થાય અને સેંકડે માણસના હૃદયમાં આનંદ વે; તે બાળકને વગડામાં--જંગલમાં કે ભેંય ઉપરથી લઈ લેનાર પણ મળે નહીં ! આ દેખાવ જોઈ કઈ માતાનું હૃદય ફાટી ન જાય ? કેણુ મનુષ્ય આવા બનાવથી દિલગીરે ને થાય?
ડી વારે મુછ પામેલી કલાવતી શુદ્ધિમાં આવી ત્યારે તરફડતે બાળ આળોટતો નદીના તીર પાસે ગયેલે જાણી અને ત્યંત કણે ત્યાંથી ખસી પગવડે તેને પકડી રાખી બેલી. હે નદીમાતા ! દીન થયેલી હું તારે આશ્રયે આવીને બેઠી છું. શરણાગત ઉપર કૃપાવતિ તું મારા પુત્રનું હરણ ન કર, હે દેવિ ! હે જ્ઞાનલેચને! જે લેશમાત્ર પણ મારા શીયલ વ્રતને મેં કલંકિત કર્યું ન હોય તો આ મારા બાળકનું પાલન થાય એવો ઉપાય કર. એમ દીન સ્વરે રૂદન કરતી કલાવતી ઉપર શિયળના પ્રભાવથી નદીની અધિષ્ઠાતા દેવી પ્રસન્ન થઈ અને તત્કાળ પ્રગટ થઈ તેની બાહુલતા ભવ્યતર કરી અદા થઈ.
આ બનાવથી કલાવતી જાણે અમૃતથી સીંચાઈ હોય તેમ અપૂર્વ સુખ અનુભવવા લાગી, હસ્તવડે બાળકને ગ્રહણ કરી પિતાના ઉસંગમાં સ્થાએ અને દેવીની સ્તુતિ કરવા લાગી.
जय देवि ! चिरं भद्रं, तुभ्यं निश्छद्मवत्सले दुःखदीनाझनाथाहं, त्वया स्वामिनी जीविता. ॥१॥ इदृगापन्निमनाया, जीवितव्येन किं ममः किं तु बालं लसद्भालं नेशे मोक्तुं निराश्रयम् ॥२॥
હે દેવિ! તું જયવંત થા! હે નિ છદ્મવત્સલે ! તારૂં ચિર કાળ પર્વત કલ્યાણ થાઓ ! હે સ્વામિનિ દુ:ખથી દીન થયેલી અને અનાથે એવી મને તમે જીવાડી. આવી આપત્તિને વિષે પડેલી હું તેને જીવિતવ્ય કરીને શું ? પરંતુ તેજસ્વી ભાલવાળા નિરાશ્રય આ બાળને મુકવા હું સમર્થ નથી.