________________
શ્રદ્ધા : ૩૫
આત્માઓ અનંત જ્ઞાનીઓના સઘળા જ્ઞાનનો ઉપગ કરી શકે છે. એ જ્ઞાન ઉપરની શ્રદ્ધાના બળે, એમની આજ્ઞા મુજબ વર્તવાથી, સંસારમાં અવયંભાવી આપત્તિઓથી શ્રદ્ધાળુ જીવ ઉગરી જાય છે અને નિત્ય નવી નવી સંપત્તિ અને સદ્દગતિને પામે છે.
એ પ્રતાપ શ્રદ્ધાને છે, કિન્તુ એકલા જ્ઞાનનો નથી. અનંત જ્ઞાનીઓ ઉપરની શ્રદ્ધા એ જ અલ્પજ્ઞ આત્માઓ માટે જ્ઞાનગુણ કે બીજા કઈ પણ ગુણની પ્રાપ્તિને સાચે ઉપાય છે. એ શ્રદ્ધા અપજ્ઞાની અને આપણી આત્માને પણ સંપૂર્ણ જ્ઞાન અને સમસ્ત ગુણોનો અધિકારી બનાવનાર થાય છે.
શ્રદ્ધાની આ કિંમતને સમજી શકનારા કદી જ એમ નહિ કહી શકે કે, “અક્ષરજ્ઞાન વિનાના શ્રદ્ધાળુ આત્માઓની ધર્મક્રિયાઓ નિરર્થક છે અથવા કઈ પણ ગુણને પમાડનારી નથી.”
શ્રદ્ધાળુ આત્માઓની શ્રદ્ધા, એ ગુણની પ્રાપ્તિમાં પરમ સહાયક છે. એથી જ્ઞાનની જરૂર નથી એમ નહિ, પણ સાચી શ્રદ્ધા પછી જ્ઞાન અવશ્ય થાય છે, માત્ર એ શ્રદ્ધા થવા માટેનું જે જ્ઞાન જોઈએ, તે જ શ્રદ્ધા પહેલાં આવશ્યક છે અને શ્રદ્ધા થાય તેટલું જ્ઞાન તો બધા ધર્મક્રિયા આચરનારમાં અવશ્ય હોય છે. સતી સ્ત્રીઓનું જ્ઞાન
શ્રદ્ધા વિનાનું જ્ઞાન એ મિથ્યા છે અને જ્ઞાન વિનાનું ચારિત્ર એ કાચકષ્ટ છે. અહીં જ્ઞાનને અથ અક્ષરજ્ઞાન કે બારાખડીજ્ઞાન નથી, કિન્તુ પરલેકની હિતચિન્તાનું જ્ઞાન છે.