________________
૩૦ : જૈનમાર્ગની પિછાણ
મિત જ રહેવાની છે, તેથી એ બધાના નિર્ણય આપવા માટે છદ્મરથ બુદ્ધિ નિષ્ફળ જ નીવડવાની છે અને તેથી જ જડવાદમાં જે વસ્તુઓ નીતિના સર્વ શ્રેષ્ઠ સિદ્ધાન્તા તરીકે શેાધાયેલી કહેવાય છે, તે વસ્તુને શ્રી સજ્ઞશાસનમાં નાનાં બાળકે બાલ્યાવસ્થાથી જ જાણતાં. સમજતાં અને આચરતાં હાય છે. આત્મા અને પરલેાકાદિ પદાર્થી સંબંધી અનેક પ્રકારનાં અનુમાના આજ સુધી બાંધ્યાં છતાં હજી સુધી, જેના નિશ્ચય જડવાદી પડિતાથી કે ઇતર આધ્યાત્મવાદી વડે પણ નથી થઈ શકયા. તે પદાર્થો કેવા છે, તેના નિશ્ચિત બેધ શ્રાવકકુળમાં ઉત્પન્ન થયેલાં ખાલક-બાલિકાઓને માલ્યા વસ્થાથી જ પ્રાપ્ત થવાની તક મળે છે.
પરલેાક અને વિશ્વ કેવુ છે અને તેની વ્યવસ્થા શી રીતે થઈ રહી છે, એનુ જ્ઞાન આટઆટલા પ્રયત્નાના પરિણામે જે વૈજ્ઞાનિકોને હજુ સુધી થઈ શકયું નથી, તે પરલાક અને વિશ્વનુ` સમસ્ત સ્વરૂપ અને તેની સઘળી વ્યવસ્થા કેવી છે તથા કેવી રીતે થઇ રહી છે, એના નિશ્ચિત બાધ શ્રી જિનવચનના શ્રદ્ધાળુ આત્મા થોડી જ · મહેનતે કરી શકે છે.
ઍરિસ્ટોટલ, સેક્રેટીસ કે પ્લેટો જેવા તત્ત્વજ્ઞાનીઓ જે તત્ત્વાને છેવટનાં (finnl truth) તરીકે શેાધી શકવામાં નિષ્ફળ નીવડવ્યા છે અને ત્યાર પછીના પદાર્થવેત્તાએ કે જેએ અનંતની ગહનતાને સ્પર્શ કરી શકવા માટે પણ પેાતાનુ' અસામર્થ્ય જાહેર કરી ગયા છે, તે તત્ત્વાનુ નિશ્ચિત જ્ઞાન શ્રી જિનવચનથી તેના શ્રદ્ધાળુ આત્મા સહજમાં પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને એ જ્ઞાન એને એના આત્માની પ્રગતિમાં અપૂર્વ સહાયક નીવડે છે. આત્મપ્રગતિમાં સભ્યજ્ઞાન વડે
