________________
૨૮ જૈનમાર્ગની પિછાણ પ્રાથમિક આચારે છે. ત્રિકાળ શ્રી જિનપૂજન, ઉભયકાળ આવશ્યક (પ્રતિક્રમણ) નિત્ય સદ્ગુરુવન્દન, સદ્દગુરુમુખે શ્રી જિનવચનનું શ્રવણ, સામાયિક, પૌષધ; દેશાવગાશિકાદિ (સાધુધર્મના અભ્યાસરૂ૫) શિક્ષાત્રતોનું આચરણ, દિશિપરિમાણ, ગોપગપરિમાણ અને અનર્થદંડવિરમણાદિ ગુણવ્રતનું પાલન, મેટી હિંસા, મેટું જૂઠ, મોટી અનીતિ, પરદા રાગમન, અતિશય લોભ આદિથી પાછા હઠવું અને અન્ત સમયે આરાધના (અનશન તથા પંચપરમેષ્ઠિમરણ) પૂર્વક મરવું, એ શ્રાવકજીવનના મુખ્ય આચાર છે.
સાત ક્ષેત્રમાં ધનનું વપન, તીર્થયાત્રાદિએ ગમન, અનુકંપાદાન, સુપાત્રદાન, નિર્મળ શીલ, પર્વતિથિઓની (વિશેષ ધર્મક્રિયાઓ વડે) આરાધના, ઉપવાસાદિકનો તપ વગેરે શ્રાવકજીવનના વિશેષ અલંકારે છે. એ અલંકારથી વિભૂષિત શ્રાવકો મનુષ્યજાતિને દીપાવનાર બને છે. અનેક પુણ્યપુરુષે એ આચારેનું આજે પણ પાલન કરી રહ્યા છે. જેઓ પોતાના એ ચારે ભૂલી ગયા છે અથવા તેમાં કાંઈ નથી એમ માનતા અને બોલતા થઈ ગયા છે, તે આત્માઓ પણ એ આચારના મહિમાને સારી રીતે સમજે અને પરિણામે એમ માને કે એને સમાન કેઈ ઉત્તમ આચાર આ જગતમાં નથી, એવી શ્રદ્ધાપૂર્વક તેઓ પણ એને આદર કરે. તેમાં જ તેમનું હિત છે.
જગતશાન્તિ અને કલ્યાણના અથી આત્માઓને અંતે પણ શ્રાવકજીવનના આચારોને એક યા બીજા રૂપમાં અપનાવ્યા સિવાય શક્તિ કે સાચું કલ્યાણ સંભવિત નથી. લોકકલ્યાણ કે જગતશાન્તિના નામે આજે જે પ્રયાસો થઈ
