________________
જૈન પરમેશ્વરનું સ્વરૂપ
“सर्वज्ञो जितरागादिदोषस्त्रैलोक्यपूजितः । यथास्थिताऽर्थवादी च देवोऽर्हन् परमेश्वरः ||१|| अन्तराया दानलाभभोगवीर्योपभोगगाः । हासो रत्यती भीतिर्जुगुप्सा शोक एव च ॥२॥ कभी मिथ्यात्वमज्ञान निद्रा चाऽविरतिस्तथा । राग द्वेषश्च नो दोषास्तेषामष्टादशाऽप्यमी ||३||
*
“સજ્ઞ, રાગાદિ દોષાને જીતેલા, ગૈલાકથપૂજિત અને યથાસ્થિત વસ્તુને કહેનારા દેવ, તે અંત પરમેશ્વર છે. દાન, લાભ, ભાગ, ઉપભાગ અને વીય ગત અંતરાયા; હાસ્ય, રતિ, અતિ, ભય, જુગુપ્સા અને શાક; કામ, મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન, નિદ્રા, અવિરતિ, રાગ અને દ્વેષ-એ અઢાર દોષા પણ તેમને હાતા નથી.” ૧-૨-૩
જૈન સિદ્ધાંત મુજબ સંસારી મનુષ્યામાં જે પ્રકારના દોષો દેખાય છે, તેમાંના એક પણ દોષ પરમેશ્વરમાં હોવા એઇએ નહિ, મુખ્યત્વે ૧૮ પ્રકારના દોષો સંસારી જોવામાં આવે છે, તેનાં નામેા નીચે મુજખ છે. પાંચ અંતરાય તથા હાસ્ય, રતિ, અરતિ, ભય, શેક અને જુગુપ્સા એ છે; તેમ જ કામ, મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન, અવિરતિ, રાગ, દ્વેષ અને અજ્ઞાન–એ સાત મળી કુલ ૧૮,
