________________
૮૨
આગમાદ્ધારક-લેખસંગ્રહ
મૌન એકાદશી અને ભગવાન તેમનાથજી મહારાજ
पर्वेद दुर्लभं लोके, श्रीकृष्णेनादृतं पुरा। कल्याणको यजिनानां श्रीजिनोदितम् ॥ १ ॥ ત્રિલેાકનાથ તીર્થંકર ભગવાનનાં શાસનમાં મેાક્ષને સાધવાની દૃષ્ટિ મુખ્યતાએ રહેલી છે. અને તેથી તે શાસનમાં અહેારાત્ર, પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક કે સવત્સરીની પ્રતિબદ્ધ ક્રિયાએ જે જે જણાવવામાં આવેલી છે તે તે કેવલ આત્માની દૃષ્ટિએ અને કેવલ મેક્ષની પ્રાપ્તિ માટેજ કહેવામાં આવી છે અને કરવામાં આવે છે અને જેવી રીતે અહેારાત્ર ચર્ચા વિગેરે . આત્માની દૃષ્ટિએ અને કેવલ મેક્ષની પ્રાપ્તિ માટે કહેવામાં આવી છે અને કરવામાં આવે છે. તેવીજ રીતે જ્ઞાનપ'ચમી આદિ પર્વોની આરાધના પણુ જૈનશાસનમાં આત્માની દૃષ્ટિએ અને મેાક્ષની પ્રાપ્તિ માટે જ છે. આ રીતિની સાથે જૈન શાસનમાં તહેવાર પણ આત્માની દૃષ્ટિએ અને મેાક્ષપ્રાપ્તિ માટે જણાવવામાં આવેલાં છે. શાઓમાં જણાવેલા તહેવારમાં મૌન એકાદશી નામના તહેવાર કાઇક જુદી રીતેજ વવવામાં આવેલા છે. જ્ઞાનપાંચમી આદિ તહેવારોની ઉત્પત્તિ અને તેની પ્રવૃત્તિ જ્યારે જ્ઞાનાદિકની વિરાધનાથી થયેલા દુ: ખ અને અંતરાયે દૂર કરવા માટે થયેલી છે ત્યારે આ મૌન એકાદશીના આવિર્ભાવ ત્રણ ખંડના માજ્ઞીક ક્ષાયિકસમ્યક્ત્વને ધારણ કરનાર મહારાજા કૃષ્ણજીને અંગે થએલા છે હ્રકીકત એવી છે કે-મહારાજા કૃષ્ણ, જરાસંધના ભયથી મથુરા અને વ્રુન્દ્રાનન જેવા અસલ નિવાસસ્થાનાને છેડી દઈને દક્ષિણ સૌરાષ્ટ્રમાં આવ્યા અને લવસમુદ્રના અધિષ્ઠાતા દેવતાની આરાધના કરી ( હાલ કેાડીનાર નામે
"