________________
૯૨
આગમાદ્વાર-લેખસ મહુ
સત્યા બચાવી લે છે, તે માટે જ તે સત્કાર્યોને ધમ એમ કહેવામાં આવે છે. જગતમાં કેટલીક વસ્તુએ જેમ સ્વભાવથી ખરાબ હૈાય છે, તેમ કેટલીક વસ્તુઓ ખરાબ સયાગાને અંગે ખરાબ હાય છે, અને બુદ્ધિશાળી પુરુષને ખરાખ સચેાગને અંગે ખરાબ રૂપે દેખાતી અસલ વસ્તુને શોધવાનુ જરૂરી હૈાય છે. જગતમાં દેખીએ છીએ કે ખાણમાંથી શેાધેલા હીરા નીકળતા નથી, શેાધેલું સૈાનું નીકળતું નથી. ક્રિયામાં ચોખા મેાતીના ઢગલા હાતા નથી, જો કે તે હીરા,સેતુ અને મેાતી સ્વભાવે શુદ્ધ સ્વરૂપ હાય છે, પણ અંતરના સચેાગેામાં તે ખરડાયલા રહે છે અને તેથી તેને મૂળથી અશુધ્ધરૂપે આપણે દેખીએ છીએ, અને શેાધક મહાશયાના પ્રયત્નાથી જ તેનાં મૂળ શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રગટ થતું આપણે જોઈ શકીએ છીએ. તેવી રીતે શાસ્ત્ર અને પરીક્ષાની દૃષ્ટિએ સૂક્ષ્મ બુદ્ધિથી જોનાર મનુષ્ય સ્પષ્ટપણે જાણે. માને અને ઉપદેશે છે કે આ આત્મા પણ તે હીરા, મેાતી અને સેનાની માક ભવિષ્યમાં શુદ્ધતમ સ્વરૂપવાળા થવાના હાઇ શુધ્ધ સ્વરૂપ છતાં પણ કર્મ રૂપ અન્ય પદાના સંચાગથી અશુદ્ધ સ્વરૂપને ધારણ કરનારા થયા છે, અર્થાત્ કંઈ પણ આત્મા અનાદિથી શુદ્ધ સ્વરૂપવાળા છે જ નહિ. જો કે શાસ્ત્રજ્ઞ પુરુષા સિદ્ધ મહારાજાઓને અનાદિના માને છે, પણ તે સિદ્ધનું અનાદિપણું' કાલના અનાદિપણાને આભારી છે, પણ કોઇપણ જીવ શાસ્રજ્ઞાએ એવા માનેલેાજ નથી કે જેને કમરૂપ ઈતર પદાર્થાના સયાગ હોય જ નહિ. અર્થાત સજીવ ક રૂપ ઇતરપદાથ થી અનાદિથી વિટાએલા જ છે, અને તેથી સર્વ જીવા અનાદિથી સ્વસ્વભાવને ભૂલેલા હાઇ પરસ્વભાવમાં જ પડેલા છે એમ જે શાસ્ત્રો માને છે તે