________________
પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર
૭૪
હુત ભગવતે છે, તેમ વસ્ત્ર, આહાર, શય્યા, આસન આદિ પણ સાધકને મેક્ષમાનાં સાધના છે, તેથી તે પણ પૂજાને પાત્ર કેમ નહિ ? અને તેને આપનાર ગૃહસ્થા પણ ઉપકારી કે પૂજ્ય કેમ નહિ ?–એ પ્રશ્નના ઉત્તર આપવા જોઈ એ.
ભાષ્યકાર ભગવંત શ્રી જિનભદ્રગણિ ક્ષમાશ્રમણ અને ટીકાકારમહર્ષિ મલ્લધારી શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી તે પ્રશ્નના ઉત્તર આપતાં, શ્રી વિશેષાવશ્યકભાષ્યમાં મૂળ ગાથા ૨૯૪૮ તથા તેની ટીકામાં ફરમાવે છે કે
जं पच्चासन्नतरं, कारण मेगंतियं च नाणाई | मग्गो तद्दायारो, सयं च मग्गो त्ति ते पुज्जा ॥ १ ॥
અથ–પરપરાએ જ્ઞાનાદિ રત્નત્રયરૂપ મેાક્ષમાગ માં ઉપચાગી કેવળ વસ્ત્રાદ્ધિ કે તેને આપનાર ગૃહસ્થાદિ જ ઉપકારી છે એમ નહિ, એક યા બીજા પ્રકારે ત્રણેય જગત ઉપકારી છે. પરંતુ તે બધાં દૂર દૂરનાં કારણ છે, એટલુ જ નહિં પણ તે અનેકતિક એટલે કારણ મને કે ન બને એવાં છે. સૌથી નજીકનું અને અવશ્ય ફળ આપનારૂં કારણ તે રત્નત્રય જ છે. તેને આપનારા શ્રી અરિહંતે છે, તેથી તે મા` અને તેને આપનારા શ્રી અરિહંત ભગવંતે ખરેખરા ઉપકારી અને પૂજ્ય છે. વસ્ત્રાદિ સાધના અને ગૃહસ્થાદિ તે શ્રી અરિહંત ભગવંતાથી પ્રાપ્ત થયેલા જ્ઞાનાઢિ રત્નત્રયને સંભવિત ઉપકાર કરનાર છે, તેથી પૂજ્યત્વની કક્ષામાં આવતા નથી. એટલું જ નહિ, પરંતુ એથી પૂજ્ય વસ્તુઓની ઈયત્તા (મર્યાદા) ન રહેવાથી અનવસ્થાદોષ પણ પ્રાપ્ત થાય છે.
