________________
૨૪.
પરમેષ્ટિ નમસ્કાર પણુ યુક્તિ અકિંચિકર અને બુદ્ધિ નિર્બળ છે. અતીન્દ્રિય જ્ઞાનથી જેએલા પદાર્થો છત્મસ્થ બુદ્ધિથી કદી ખંડિત થઈ શકતા નથી. શ્રી પંચપરમેષ્ટિ નમસ્કારની સર્વ શ્રતઅત્યંતરતા અને સર્વ કૃતવ્યાપકતા આપ્તવચનથી સિદ્ધ છે. તેને યુક્તિ કે દલીલના આધારની લેશ માત્ર અપેક્ષા નથી. તેમ છતાં આપ્તવચનની મહત્તા હજુ જેઓના ખ્યાલમાં આવી નથી, તેવા બુદ્ધિજીવી વર્ગના પણ અનુગ્રહ અર્થે શ્રી પંચપરમેષ્ટિ નમસ્કારની શ્રેષ્ઠતા તથા સર્વધર્મ વ્યાપકતા સિદ્ધ કરવા માટે શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓએ પ્રતિપાદન (પ્રયત્ન) કરવામાં કચાશ રાખી નથી. ધર્મબીજનું વપન* " આચાર્ય ભગવંત શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી શ્રી લલિતવિસ્તરા નામની ચૈત્યવંદનસૂત્રની વૃત્તિ(પૃ. ૮)માં ફરમાવે છે કે-“ધર્મતિ મૂભૂત વંના' અર્થાત્ ધર્મપ્રાપ્તિનું મૂલભૂત કારણું વન્દના, અપરામ નમસ્કાર છે. કહ્યું છે કે
विधिनोप्ताद्यथा बीजादकुराधुदयः क्रमात् । फलसिद्धिस्तथा धर्म बीजादपि विदुर्बु धाः ।।
અર્થ –વિધિપૂર્વક વાવેલા બીજથી જેમ અંકુરાદિનો ઉદય થાય છે, તેમ વિધિપૂર્વક વાવેલા ધર્મબીજથી પણ ક્રમ કરીને મોક્ષરૂપી ફળની સિદ્ધિ થાય છે, એમ પંડિતપુરુષ ફરમાવે છે.
સપુરુષોની પ્રશંસાદિ કરવાં એ ધર્મ બીજેનું વપન