________________
-
૨૯૦
गण
गणयांबभूवस्
yપૂર્વ (પ.) પુપુરાણ (આ.)
શિરીવે (૫) રારિારા (આ) પરોક્ષ ભૂતકૃદન્તનાં રૂપ બહુ વપરાતાં નથી. ફકત સન્ , , સ્થા અને શુનાં જ રૂપ વપરાય છે. સ-રિવણ, ચા-તચિવણ, મુરુગુ, પિ+વ–પ્યુષિવ. મામ્ પ્રત્યયાન્ત પરાક્ષ ભૂતકાળનાં કૃદન્ત કરવાને ધાતુને ગામ લગાડીને છૂ, અગર મેં અગર નાં પક્ષ ભૂતકૃદન્તનાં રૂપ જોડવાં. રચું - યામ+ ગણિવત્ (અણનું ૫. ભૂ. ક) સીમાવિ #ા –
कासामासिवस् कथ् कथयाम् + चकृवस्
कथयांचकृवस् गणयाम् + बभूवस्
ભૂતકૃદન્ત ૪૩૮ ભૂતકૃદન્તના બે ભેદ છે. કર્તરિ ભૂતકૃદન્ત અને કર્મણિ ભૂત
કૃદન્ત, કર્તરિ ભૂતકૃદન્ત કર્મણિ ભૂતકૃદન્ત ઉપરથી બનાવવામાં આવે છે. કર્મણિ ભૂતકૃદન્તના રૂપને વત્ લગાડવાથી કર્તરિ ભૂતકૃદન્ત બને છે. કર્મણિ ભૂતકૃદન્ત સામાન્ય રીતે ધાતુને ત પ્રત્યય લગાડવાથી થાય છે. જેમકે દનું કર્મણિ ભૂતકૃદન્ત દરા + ત = દ. આને વત્ લગાડીએ એટલે કર્તરિ ભૂતકૃદન્ત
થાય. ઝવત્ ૪૪૦ કર્મણિ ભૂતકૃદન્ત બનાવવાના વિશેષ નિયમ. (૧) સામાન્ય રીતે ધાતુને ત લગાડવાથી ભૂતકૃદન્ત બને છે.
બે વ્યંજનો સાથે આવે, તે સંધિના નિયમ મુજબ વ્યંજનમાં ફેરફાર કરવા.