________________
૩૨૭
શુકના જીવ ચવીને હેમપુરના હેમપ્રભ નામે રાજા થયા. પક્ષિણીના જીવ ચવીને તેજ રાજાની રાણી જયસુ'દરી થઈ. મીજી જે પક્ષિણી હતી તે અનંતકાળ ભમી તેજ રાજાની રતિ રાણી થઈ. તે રાજાને પાંચસે રાણીઓ હતી, તેમાં આ રાણી વધારે માનિતી હતી. એક દિવસ રાજાને શરીરે સખત તાવ આવ્યેા અને ઘણા દુ:ખી થવા લાગ્યા. ત્યારે એક રાક્ષસે સ્વસમાં તેને પૂછ્યું કે તું જાગે છે કે ઉંઘે છે ? જો તારે જીવવું હાય તા તારી એક રાણીને માથેથી ઉતારી અગ્નિકુ’ડમાં નાખ. જીવવાની લાલચે રાજાએ બધી રાણીઓને કહ્યું, પરંતુ બીજી રાણીઓએ મરવાનું પસંદ કર્યું નહિ. જ્યારે આ વાતની રતિ રાણીને ખબર પડી ત્યારે તે રાજીખુશીથી અગ્નિકુંડમાં પડવા તૈયાર થઈ. જેવી તે અગ્નિકુંડમાં પડી કે તત્ક્ષણે પેલા રાક્ષસે પડચા અગાઉ અગ્નિ દૂર કર્યો અને પ્રસન્ન થઈ વરદાન માગવાને કહ્યું. રતિ રાણીએ કહ્યું કે મારા સ્વામી વ્યાધિ રહિત થઇ ચિરકાલ જીવે. રાક્ષસ તથાસ્તુ કહી અદ્રશ્ય થયેા. રાજાએ સંતુષ્ટ થઈ વરદાન માગવાને કહ્યું ત્યારે તેણીએ પછી માગવા માટે મુલત્વી રાખ્યું. એક દિવસ કુળદેવી પાસે રતિરાણીએ પેાતાને પુત્ર થાય તે હું જયસુંદરીના પુત્રનું બલિદાન આપીશ, એમ કહ્યું. અનુક્રમે તે અંનેને પુત્રા થયા. કુલદેવીનુ વરદાન યાદ આવતાં રાજાનું ખાકી રહેલું વરદાન માગ્યું કેઃપાંચ દિવસનું રાજ્ય મને આપે. બીજે દિવસે રતિ રાણી જયસુંદરીના પુત્રને દેવીને બલિદાન આપવા લઈ ચાલી. તેજ ક્ષણે કંચનપુરના શૂર નામના વિદ્યાધરે આકાશમાર્ગે જતાં તે બાળકને જોયા, તેણે યુકિતથી તે બાળકને
–
2
