________________
૨૨૭
દભથી કરે, આચાર્યાદિકના ભયથી કરે, અથવા પેાતાને કરવાનુ તે બીજાની પાસે કરાવે તે અતિચાર લાગે.
૪ સજ્ઝાય તપ–તે સાધુ કે સાધ્વી પાતપાતાની ચેાગ્યતા પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાનના અભ્યાસ કરે તે પાંચ પ્રકારે છે. ૧ વાચના-શ્રુત ભણવું, ભણાવવુ. તે.
૨ પૃષ્ઠના-ભણવામાં સ ંદેહ થયે ગુરુને પૂછી ખુલાસા મેળવવા તે.
૩ પરાવતના-પૂર્વે ભણેલા શ્રુતનું ગણવું, ગુરુએ શિષ્યની પરાવત ના સાંભળવી અથવા તેમ કરવાની પ્રેરણા કરવી તે.
૪ અનુપ્રેક્ષા-ભણેલા શ્રુતના અર્થનું ચિંતવન કરવુ, સાધુ શ્રાવકે અન્યાઅન્ય ચર્ચા કરવી, ગુરૂ સ્યાદ્વાદશૈલી પૂર્વક ઉક્તિ યુક્તિપૂર્વક શિષ્યના સશય ટાળે તે.
૫ ધ કથા–તે રુચિવંત જીવને ભાવ કરુણા પૂવક ધર્મોપદેશ કે તે, ધમ પમાડે તે.
ઉપરની પાંચ પ્રકારની સજ્ઝાય શિષ્ય તથા ગુરૂ પાતપેાતાની દશા માક યથાગમ કરે તે સજ્ઝાય તપ અથવા
(૧) વાચના–વિનય સહિત હર્ષિ`ત થકા, ગુરૂના આશયની મનથી અટકળ કરતો શિષ્ય, અનુકુળપણે આસનસ્થ પ્રશાંત ઈત્યાદિ વિધિ પૂર્વક વાચના લે તથા ગુરૂ પણ પ્રસન્ન ચિત્તથી તેની ચેાગ્યતા માફક પ્રમાદ છેાડી અગ્ગાનપણે વાચના આપે. તે અનેને વાચના સજ્ઝાય થાય.
૨ પૃચ્છના-ગુરુને આસનસ્થ જોઈ ને શિષ્ય વિનયાદિ ગુણ યુક્ત આશય અનુકૂળ થઈને પૂછે, ગુરૂ પણ ભાવ દયા ધરીને ધમ રાગથી ઘણી બુદ્ધિ વાપરીને, સ્યાદ્વાદશૈલી મુજબ
એવે જવામ આપે કે તેણે કરી શિષ્યના ચિત્તના સ ંદેહ તરત મટી જાય, તે બંનેને પૃચ્છના સજ્ઝાય તપ થાય.