________________
=
=
=
૨૭
મહામંત્રની વ્યાપકતા] બુદ્ધિ તેમને કેવળ ભાર રૂપ બને છે, બુદ્ધિનું ફળ જે ભાવ અને ભાવનું ફળ જે મેક્ષ, તેનાથી તેઓ સદા વંચિત રહે છે. સાચી બુદ્ધિ તે છે કે જે વસ્તુ પ્રત્યે, સવસ્તુને સિદ્ધ કરનારી યુક્તિ પ્રત્યે અને સદ્દવહુને પ્રભાવ વર્ણવનાર ચરિત્ર, કથાનક, કે દુષ્ટાન્ત પ્રત્યે સદ્દભાવને પેદા કરે, વસ્તુને ઓળખવા માટેની સર્વ બાજુઓનું એક સરખું મૂલ્યાંકન કરી શકે. | શ્રી નવકારને પ્રભાવ અધમમાં અધમ મનુષ્ય અને કૂરમાં ક્રૂર તિર્યંચ ઉપર પણ પડ્યો છે, તેવું જણાવતાં ભિલ અને મહિષીપાલ વગેરે મનુષ્યનાં દૃષ્ટાન્ત છે તેમ સર્ષ અને સમળી ઈત્યાદિ તિયાનાં ઉદાહરણ પણ છે ચોરી અને જારી કે ઘુત અને શિકાર જેવા મહાવ્યસનેને સેવનારા પણ નવકારના પ્રભાવથી ભવસમુદ્રને તરી ગયા છે.
એ રીતે શાસ્ત્રવચન, તર્કબુદ્ધિ અને સ્વાનુભવસંવેદન, એ ત્રણેથી સિદ્ધ શ્રી પંચપરમેષ્ઠિનમસ્કારને પ્રભાવ સર્વ કાળ અને સર્વલોકમાં સર્વ વિવેકી આત્માઓના અંતઃકરણ ઉપર વિજયવંત છે.
ક
તે ચિત્તથી ચિતવેલું, વચનથી માળેલું અને
કાયાથી પ્રારંભેલું ત્યાં સુધી જ સફળ નથી
થતું કે જ્યાં સુધી શ્રી પરમેષ્ટિ નવકાર મહાછે મંત્રને સ્મારવામાં આવ્યો નથી.