________________
મહામંત્રની લેાકેાત્તરતા]
વિશ્વને એક સરખા ઉપયાગી હોય, સર્વનું એકાંત હિત કરનારા હોય, તેની રચના એવી જ હેાવી જોઇએ કે જેનું ઉચ્ચારણ સુખપૂર્વક થઈ શકે અને જેના બાધ પણ આમાલગેાપાલ સને વિભ્રમ રહિત થઈ શકે. શ્રી નમસ્કાર મહામત્રની આ વિશેષતા અન્ય મત્રોમાં ઉતરી શકતી નથી, ઉતરી શકે તેમ પણ નથી. તેથી પણ તેની સ–મત્રોમાં શિરામણિ અથવા મંત્રાધિરાજની ઉપમા યથાસ્થાને તથા સુઘટિત છે.
શ્રી નમસ્કાર મહામત્રની પાંચમી વિશેષતા એ છે કે–અન્ય મંત્રો અનુગ્રહ-નિગ્રહ, લાભ–હાનિ, ઉભય માટે ઉપ યેાગમાં આવે છે, નમસ્કાર મંત્રથી કાઇને હાનિ કરી શકાતી નથી પણ તે કેવળ લાભમાં જ હેતુ અને છે.
છઠ્ઠી વિશેષતા એ છે કે અન્ય મંત્રો લૌકિક-પુરૂષો ઉપર આકષ ણુ, વશીકરણ, વગેરે કરે છે જ્યારે નવકાર એ લેાકેાત્તર પદાર્થનું આકષઁણુ, વશીકરણ, વગેરે કરે છે. કહ્યું છે કે—
66
आकृष्टिं सुरसपम्दां विदधति मुक्तिश्रियो वश्यतामुच्चाटं विपदां चतुर्गतिभुवां विद्वेषमात्मैनसाम् । स्तम्भं दुर्गमनं प्रति प्रयततां मोहस्य संमोहनं, पायात् पञ्चनमस्क्रियाऽक्षरमयी साऽऽराधना देवता ॥ १॥ १
અથ-તે પંચ પરમેષ્ઠિ નમન્ક્રિયા રૂપ અક્ષરમયી આરાધના દેવતા [તમારૂં] રક્ષણ કરેા કે જે સુરસંપદાઓનું આકર્ષણ છે, મુક્તિરૂપી લક્ષ્મીને વર્તિ કરે છે, ચાર
