________________
=
[પરમેષ્ઠિનમસ્કાર વાસનાને ઘટાડવાને બદલે વધારે દઢ કરે છે. એ જ શબ્દ, રૂપ, ગંધ- રસ અને સ્પર્શનાં સ્થાન અપ્રશસ્તના બદલે પ્રશસ્ત સ્વીકારવામાં આવે છે તેથી રાગવાસના શીથીલ થાય છે, ચંચળતા મટે છે અને જીવને શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે. વિષયોને રાગ જે વાસનાઓને વધારનારે થાય છે, તે જ રાગ જે પ્રશસ્ત સ્થાને ઉપર કેળવવામાં આવે તે જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્રને વધારનારે થાય છે. રાગના સાધનને પણ વૈરાગ્યનાં સાધન બનાવવાની આ એક અપૂર્વ યુક્તિ છે, એ યુક્તિનો આશ્રય લઈને જ શાસ્ત્રકાર ભગવતેએ તીવ્ર રાગ વાસનાવાળા ગૃહસ્થો માટે દ્રવ્યસ્તવનું વિધાન કર્યું છે. વિવિધ પ્રકારના દ્રવ્ય ઉપર રહેલી રાગ-દ્વેષની વાસના એ ક્રમે નાશ કરી શકાય છે. પરમેષ્ઠિ નમસ્કારને પણ ભાવનમસ્કાર બનાવવા માટે ભક્તિમાર્ગની આ સુંદર પેજના છે.
શ્રી અરિહંત ભગવતેની ધર્મ દેશના અને તેમના મુખ કમળમાંથી નિકળતે આષાઢી મેઘના જેવો ગંભીર તથા ધીર ધ્વનિ એક એવા પ્રકારને શબ્દ છે કે જે શબ્દનું શ્રવણ કરવાથી, મનન અને ચિંતન કરવાથી, સ્મરણ અને ધ્યાન કરવાથી, રાગના બદલે જ્ઞાન, અવિવેકના બદલે વિવેક તથા મૂછના બદલે ત્યાગ વધે છે. એ જ ન્યાય શ્રી સિદ્ધભગવંતના રૂપને, શ્રી આચાર્ય ભગવંતોના શીલ સુગંધને, શ્રી ઉપાધ્યાય ભગવંતોને રવાધ્યાયરસને તથા શ્રી સાધુભગવંતોને ગાત્રસ્પર્શને લાગુ પડે છે, રાગના સાધનભૂત તે બધા વિષયે વૈરાગ્યના હેતુભૂત બની જાય છે.
