________________
નમસ્કાર–માહાત્મ્ય
૩૭૫
વડે વિકારવિનાના મુનિઓ ઘણા હોય તો પણ પરસ્પર અપ્રીતિ થતી નથી. ૧૮. જેમ અનેક નિર્જીવ પદાર્થો એકઠા કરવામાં આવે તે પણ તેમાં ચૈતન્ય ઉત્પન્ન થતું નથી, ઘણા કાયર માણસને ભેગા કરવા છતાં તેમનામાં સાહસ–પરાક્રમ ઉત્પન્ન થતું નથી, તેમ સાધુઓ પણ ઘણું હોય તોય તેઓમાં પરસ્પર કલહ (ઝઘડે) થતું નથી. ૧૯. જે મૂઢબુદ્ધિવાળો સાધુ પાંચ-છ સાધુઓની સાથે રહેવાથી પણ ગ્લાનિ (ખેદ) પામે છે, તે મૂઢ એકજ સ્થાનમાં રહેલા અનંત સિદ્ધોની સાથે રહેવાની ઈચ્છા કયી રીતે કરી શકશે ? ૨૦. જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રરૂપી ત્રણ મહારત્નને ધારણ કરનાર મુનિઓને રાગાદિ શત્રુઓના ઉપદ્રવથી ભયંકર એવા સન્માર્ગમાં એકલા ચાલવું એ કલ્ય ને માટે થતું નથી. ૨૧. એકલાને ધમકાર્યમાં ઉલ્લાસ થતો નથી, એકલાને સંપૂર્ણપણે કાર્યસિદ્ધિ થતી નથી, એકલાને સંપૂર્ણ રીતે ઈરિતની પ્રાપ્તિ થતી નથી અને એક મેક્ષમાર્ગની આરાધના માટે સમર્થ બનતો નથી. ર૨. જેમ કફના રેગમાં સાકર આપવી અને તાવમાં ઘીવાળું ભેજન આપવું યોગ્ય નથી, તેમ અગીતાર્થ સાધુમાં એકાકીપણું ગ્ય નથી. ર૩. એકલે પ્રાયઃ ચેર જેવો ગણાય છે, બે ભાણસ સાથે હોય તે તેમના ઉપર ઠગપણની શંકા કરાય છે, ત્રણ મનુષ્ય સાથે હોય તો તે વિશ્વાસનું પાત્ર બને છે અને ઘણાને સમુદાય હોય તો તે રાજાની જેમ શોભે છે. ૨૪. “તીર્થકર તથા પ્રત્યેકબુદ્ધ વગેરે એકલાજ વિચરે છે.” એવા દષ્ટાંતો આપી બીજા મુનિઓએ એકાકીપણાને આશ્રય ન કરવો જોઈએ, કારણ કે-જ્ઞાનચક્ષુવાળાઓની સાથે ચમચક્ષુવાળાઓએ સ્પર્ધા કરવી એ ચગ્ય નથી. ૨૫. અથવા તો ચાર ગતિરૂપ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરનારા સર્વ પ્રાણીઓને પુણ્ય અને પાપ નિરંતર સાથે જ હોવાથી તેમાં એકલાપણું કદિ પણ ઘટતું જ નથી. ર૬. ચચિકા (દુષ્ટ વ્યંતરીઓ) જેવી આહારાદિ સંજ્ઞાઓ, કૃષ્ણલેશ્યા વગેરે દુષ્ટ લેગ્યાઓ અને રાજકથા વગેરે વિકથાઓ
