________________
૨૬
સહુના એક જ અર્થ નીકળવાના, પણ શબ્દો એક નહીં. તે જુદા જુદા રહેવાના. તે રીતે દ્વાદશાંગીના શબ્દોમાં ફેરફાર થાય.
જ્યારે આ મંત્રમાં જે અક્ષરા છે, તે જ રહેવાના. ગઈ અન તી ચેાવીશ કે વીશીમાં એ જ હતા. અને ભાવિ અનતી ચાવીશી–વીશી સુધી એ જ રહેશે. એની પુષ્ટિમાં જાતિસ્મરણના પ્રસંગ ટ્રેકમાં સમજીએ તેા પ્રસ્તુત બાબતની વધુ પ્રતીતિ થશે.
૧જાતિસ્મરણ એટલે ગત જન્માતે વર્તમાન જીવનમાં જ્ઞાન દષ્ટિથી (ચ ચક્ષુથી નહિ) જોવા તે. આ જગત જન્મના જ્ઞાનમાં કાલ કે પદાર્થોં વગેરે નિમિત્ત બને છે, પ્રસ્તુત વ્યક્તિના આત્મામાં જે વસ્તુને સંસ્કાર જોરદાર પડડ્યો હેાય, તે વસ્તુ જલદી નિમિત્ત બની જાય છે અને એ વસ્તુ નિમિત્ત બનતાં કેટલાકને તુરત મૂર્છા આવી થાડીવારમાં તે દૂર થાય છે. આવરણના પડદા ખસવા માંડે ત્યારે આમ ખને, જ્યારે કેટલાકને વિના મૂર્છાએ એવું ખતે, પછી તુરત જ ગત જન્મની બધી ઘટનાએ તે જ્ઞાનથી જોઈ-જાણી શકે છે.
શાસ્ત્રમાં ‘નમો હૈં તાળ' પદના શ્રવણથી જાતિસ્મરણ થયાના સંખ્યાબ`ધ દાખલાઓ નાંધાયા છે. તે પૈકી જાણીતા દાખલે જોઈએ.
સીલાનની રાજકુમારી સુદર્શના, રાજદરબારમાં પેાતાના પિતાની બાજુમાં બેઠી છે. ઝવેરાત વેચવા આવેલા એક જૈન વેપારીને વાત કરતાં છીંક આવી, જૈન પ્રજાના સંસ્કાર મુજબ અમરેંગલ નષ્ટ કરવા માટે ‘નમો અરિહંત'' પદના મંગલ ઉચ્ચાર કર્યાં, આ પદાક્ષરા સુદનાના કણ પટ ઉપર અથડાતાં, સદના વયમાં ‘આ શુ` ખેલ્યા ?’
૧. જાતિ એટલે જન્મ.
૨. જયપુરના પ્રે।. એચ. બેનરજી જેએ પુનર્જન્મના સિદ્ધાંતની સત્યતા માટે સશોધન કરી રહ્યા છે; તેઓ જાતિસ્મરણ (ગતજન્મની જ્ઞાનચેતના) વાળી વ્યક્તિએ વર્તમાન વિશ્વ ઉપર ૫૦૦ થી વધુ હાવાની ખાત્રીપૂર્ણાંકની વાત જણાવે છે.
