________________
૧૭૮
નમસ્કારમંત્રસિદ્ધિ જાય છે. કેઈમિત્ર સવારની વહેલી ગાડીમાં આવવાનો હોય અને સ્ટેશને સામું જવાનું હોય તે વગર એલાર્મ મૂક્યું પણ ઊઠી જવાય છે અને ઝટપટ તૈયાર થઈ સ્ટેશને પહોંચી જવાય છે, કારણ કે એ બાબતને મનમાં ખટકો છે ઉત્સાહ છે. આમાં પણ એમ જ સમજવું. જે મનમાં ખટકે હાય, પૂરતા પ્રમાણમાં ઉત્સાહ હોય તે નિદ્રા એની મેળે ચાલી જાય છે અને આપણે સમયસર ઉઠી શકીએ છીએ.
જેઓ વહેલા ઉઠી શક્તા ન હોય. તેમણે રાત્રે વહેલા સૂવાની ટેવ પાડવી જોઈએ. પછી વહેલા ઉઠવામાં ખાસ હરકત આવશે નહિ. જે સંકલ્પબેલ બરાબર કેળવાયું હોય તે નિદ્રા ધારેલા સમયે લઈ શકાય છે અને ધારેલા સમયે છોડી શકાય છે. ઉઠીને પહેલું શું કરવું?
નવવરેજ વિવો વગેરે વચનોથી એમ સમજવું કે ઉઠીને તરત જ નમસ્કારમંત્રનું સ્મરણ કરવું જોઈએ. અન્ય શબ્દોમાં કહીએ તો દિવસનો પ્રથમ સુવિચાર પંચપરમેષ્ઠીના સ્મરણને હે જોઈએ. આ મરણ મનમાં જ કરવાનું છે. તે અંગે શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે
परमेट्ठिचिंतणं माणसम्मि सिज्जागएण कायव्व। सुत्ताऽविणयपवित्ती निवारिआ होइ एवं नु ॥
શય્યામાં રહ્યા રહ્યા પરમેષ્ઠીમંત્રનું ચિંતન મનમાં કરવું, કારણ કે એમ કરવાથી સૂત્ર અંગેની અવિનયપ્રવૃત્તિનું નિવારણ થાય છે.”
