________________
સાધના કેમ કરવી?
૧૪૩ સિદ્ધ-બુદ્ધ-પારંગત થયા, તે સઘળાએ પુરુષાર્થનું જ આલંબન લીધું હતું અને પુરુષાર્થને જ પિતાનો જીવનમંત્ર બનાવ્યા હતા, એટલે એ વાત નિશ્ચિત છે કે પુરુષાર્થ એ જ અક્ષય-અનંત-અપરિમિત સુખનું સાચું સાધન છે.
ચડવું યા પડવું, એ મનુષ્યના પિતાના હાથની વાત છે. જે મનુષ્ય ગમાર બનીને ગફલતમાં રહે છે, તેઓ અધ૫તનના અંધારા કૂવામાં ગબડી પડે છે અને જેઓ શાણપણ બતાવીને નિરંતર પુરુષાર્થને અનુસરે છે, તેઓ મુક્તિસુખના મિનારા પર ચડી જાય છે. આ પરિસ્થિતિને ખ્યાલ કરીને સાધકે આ પાંચેય સિદ્ધાંતોને બરાબર અનુસરવાનું છે અને એ રીતે સિદ્ધિ તરફ આગળ વધવાનું છે.*
* અમે સંકલ્પસિદ્ધિ ગ્રંથમાં લખેલાં “ઈચ્છા અને પ્રયત્ન” તથા પુરુષાર્થની બલિહારી” એ બે પ્રકરણે જિજ્ઞાસુઓએ જરૂર વાં.
