________________
[ ૧૩ ]. સાધનાની આવશ્યક્તા
સાધ્યખંડ પૂરો થયો. હવે સાધનાખંડ શરૂ થાય છે. આ ખંડમાં નમસ્કારમંત્રની સાધના, આરાધના કે ઉપાસના અંગે કેટલીક મહત્ત્વની વિચારણાઓ રજૂ કરવામાં આવી છે તથા સાધનાનાં મુખ્ય અંગે–જેવાં કે સ્મરણ, જપ, ધ્યાન, પૂજન, યંત્ર વગેરેનાં સ્વરૂપ તથા વિધિ અંગે વિસ્તૃત વિવેચન કરવામાં આવ્યું છે. તેનું શાંત-સ્વસ્થ ચિત્ત વાંચનમનન કરવું, એ પાઠકેનું પરમ કર્તવ્ય છે.
સાધ્યની સિદ્ધિ કરવા માટે જે ખાસ ક્રિયા કે પ્રવૃત્તિ કરવામાં આવે છે, તેને “સાધના” કહેવાય છે. એક વિદ્યાથીને એમ. એ. એટલે “માસ્ટર ઓફ આર્ટસ્ થવું હેય તે એ શાળાએ જાય છે, અમુક વિષયે શીખે છે, તે માટે જાયેલી પરીક્ષાઓમાં ઉત્તીર્ણ થાય છે અને ક્રમશઃ ઊંચાં ધરણે પ્રાપ્ત કરતો જાય છે. આ રીતે અમુક થર્ષ સુધી એકધારી પ્રવૃત્તિ કરતાં છેવટે એ “માસ્ટર ઓફ
