________________
ધ મેષ-ગ્રંથમાળા
: ૬૦ ઃ
- પુષ્પ
સર્વ દુઃખના અંત આણુનાર નિર્વાણુપત્તુની ઇચ્છા કરનારે સાવધાન થઈને સમભાવરૂપ શવડે રાગ અને દ્વેષરૂપ શત્રુના વિજય કરવા.
अमन्दानन्दजनने साम्यवारिणि मज्जताम् । जायते सहसा पुसां रागद्वेषमलक्षयः ॥ प्रणिहन्ति क्षणार्धेन साम्यमालम्ब्य कर्म तत् । यन्न हन्यान्नरस्तीव्रतपसा जन्मकोटिभिः ॥ १ ॥ મહાઆનંદને ઉત્પન્ન કરનાર, સમભાવરૂપ પાણીમાં ડૂબકી મારનાર પુરુષના રાગ અને દ્વેષરૂપી મેલ જલદી નાશ પામે છે. મનુષ્ય સમભાવનું આલંબન લઇને એક મુહૂર્ત ( એ ઘડી)માં જે કમના ક્ષય કરે છે, તે તીવ્ર તપવાળા કરોડો જન્મમાં પણ કરી શકતા નથી.
(૧૨) કલહ.
કલહુ એટલે કજિયા, કકાસ, ઝઘડા કે ટંટો. તે ક્રોધાદ્ધિ કષાયના કુટુંબી છે અને રાગ તથા દ્વેષને દિલાજાન દોસ્ત છે, તેથી તેને પાપસ્થાનકની પંક્તિમાં બેસાડવામાં આવ્યે છે.
એક પતિદેવે કહ્યું: ‘ અલી ” તું આ ઘરની સારસંભાળ
કેમ કરતી નથી ?’
"
પત્નીએ કહ્યું: ‘ ગમાર ! તું પાતે જ એ કેમ કરતા નથી’ ? પતિદેવે કહ્યું: · અરે ક્રોધમુખી ! તું આ શું લે છે? ’ પત્નીએ કહ્યું: ‘ કાળમુખા ! હું સાચું જ કહું છું. પતિદેવે કહ્યું: ‘હું પાપિણી ! તું સંભાળીને ખેલ, ’
2