________________
ધ આપથથમાળા
: ૧૬ :
: પુષ
કેટલાક મનુષ્યા ‘ખાર હાથનું ચીભડુ' ને તેર હાથનું ખી’ જેવી વાતા કરે છે. ત્યારે જ સાષ પામે છે; તે કેટલાક મનુષ્યે રજમાંથી ગજ કરે છે, એટલે કે એક નાની સરખી વાતને શણગારીને ખૂબ માટી બનાવી દે છે કે તેમાં મીઠું – મરચુ` ભભરાવીને તેને ઘણી જ તીખી-તમતમતી બનાવી દે છે. આ જાતની આદતથી તેમને પેાતાને માટું નુકશાન એ થાય છે કે તેમની વાતના કોઈ વિશ્વાસ કરતું નથી અને બીજાને જે નુકશાન થાય છે, તેને તેા અંદાજ કાઢવા પણ મુશ્કેલ છે. ગપ્પાંઓએ કે અર્ધસત્ય વાતાએ અનેક મનુષ્યાના શાંત સસારને સળગાવી દ્વીધા છે, અનેક આખરુદાર માણસાની આખરુનાં લીલામ કર્યાં છે અને અનેક પ્રામાણિક માણસાની પ્રતિષ્ઠાના નિચપણે નાશ કર્યાં છે; તેથી ઉચિત એ છે કેપાપીઓની ૫ક્તિમાં ન બેસવા ઇચ્છનારે કોઈ પણ જાતનું ગપ્પું મારવું નહિ કે કોઈ પણ વાતને મીઠું-મરચું ભભરાવીને કહેવી નહિ.
મૃષાવાદના ત્યાગ કરનારે ઊંડાણમાં ઉતર્યાં વિના કાઈ પર આક્ષેપ મૂકવા, એ ચેગ્ય નથી. તેમ જ કાઈ એ કે વધારે વ્યક્તિ એકાંતમાં ઊભી રહીને વાતા કરતી હાય, તા તેઓ અમુક પ્રકારની વાત કરતા હતા, એવું ઉતાવળું અનુમાન કરી લેવું, એ પણુ ઉચિત નથી; કારણ કે એવાં અનુમાને ઘણીવાર સદ'તર ખાટાં હોય છે. વળી સ્ત્રીની કે મિત્રાની છુપી વાતાને પ્રકટ કરી દેવી અને તેમને અતિ કઢંગી હાલતમાં મૂકી દેવાં, એ પણ એટલું જ અનુચિત છે, તે જ રીતે કોઈ પણ માણુસને ખાટી સલાહ આપવી કે એ માણુસ વચ્ચે તકરાર