________________
ધમધ-ગ્રંથમાળા : ૧૦ : યશના બનાવમાંથી કેટલા મનુષ્ય સાર ગ્રહણ કરે છે? એક સુખી–બીજે દુઃખી, એક શ્રીમંત-બીજે ભિખારી અને એક શક્તિશાળી–બીજે મુફલિસ એ વિચિત્ર ઘટનામાંથી કેટલા મનુષ્ય તત્વને તારવે છે?
(૫) જીવનની મોટી બોડ ખરેખર ! આપણા જીવનરૂપી ખાટલામાં મોટી ખેડ એ જ છે કે તેમાં “વિચાર”પી પાસે નથી. પછી “તવ” સમજાય ક્યાંથી અને ધર્મને સંચય થાય કયાંથી? એક કવિએ ઠીક જ કહ્યું છે કે – "बालः प्रायो रमणाऽऽसक्तस्तरुणः प्रायो रमणीरक्तः । वृद्धः प्रायश्चिन्तामग्नस्तदहो ! धर्म कोऽपि न लग्नः ॥"
“ મનુષ્ય જ્યારે બાલક હોય છે ત્યારે મોટા ભાગે રમતમાં મશગૂલ રહે છે; જ્યારે યુવાન હોય છે ત્યારે મોટા ભાગે સ્ત્રીમાં આસક્ત હોય છે અને જ્યારે વૃદ્ધ બને છે ત્યારે મોટા ભાગે વિવિધ પ્રકારની ચિંતામાં મગ્ન હોય છે. આ રીતે બાળક, યુવાન કે વૃદ્ધમાંથી કઈ પણ ધર્મના માર્ગમાં જોડાયેલું નથી ! ”
આ ખેડ ટાળવા માટે જ જ્ઞાની પુરુષોએ કહ્યું છે કે– , “યથા વિનિન, કામ પૂર્ણૉ સાકI
ન હેતુ સર્વવિદ્યાનાં, વર્ષા જ વનરા રા” જેમ ટીપું ટીપું પડતાં કમશઃ સરોવર ભરાય છે, તેમ
