________________
કેટલાંક ભૂલભરેલાં મતબ્જેા ]
૩૯
ઊભા રહી ઘાર તપશ્ચર્યા કરતાં સઘળાં કર્મો ખપી ગયાં અને તેમને લેાકાલાકપ્રકાશક અદ્વિતીય સ્નુપમ કેવલ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. ત્યારે લેાકેા સમજ્યા કે દૃઢપ્રહારી હવે સાચા સંત છે અને તેમની પાદરેણુ આપણાં જીવનને પવિત્ર કરી શકે એમ છે, એટલે તેએ એમની પાદરેણુ માટે પડાપડી કરવા લાગ્યા.
જેઓ કેવળજ્ઞાન પામે છે, તે શરીર છેડયા પછી અવશ્ય મુક્તિ યાને પરમપદ પામે છે, એટલે દૃઢ પ્રહારી કાળધર્મ પામી પરમપદે આરૂઢ થયા અને સિદ્ધ. બુદ્ધ નિરંજન મની અનત સુખસાગરમાં લીન થયા.
તાત્પ કે કર્માં ગમે તેવાં કઠિન અને વિપુલ હાય હાય તે પણ આત્મબળથી તેના સ’પૂર્ણ નાશ કરી શકાય છે, તેથી મુકિત કે પરમપદના ઉપાય વિદ્યમાન છે, એમ માનવું જ ચેાગ્ય છે.
આ ઉપાય, મા કે સાધનને જ જ્ઞાની પુરુષાએ ધર્માંની સંજ્ઞા આપી છે. સૂરિપુર દર શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિજીએ ધબિન્દુના પ્રારંભમાં ધર્મનું મહત્ત્વ દર્શાવતાં કહ્યુ છે કે ધર્મ વાપવર્ગસ્થ પામ્ભર્ચન સાધઃ-ધર્મ એ જ પરંપરાએ મેાક્ષના સાધક છે' અને તેથી જ જૈન મહિષ આને ઉપદેશ છે કે—
लधुण माणुसत्तं कहंचि अइ दुल्लहं भवसमुद्दे । सम्मं निरंजियव्वं कुसले हि सया वि धम्मंमि ॥
