________________
જીવનનું ધ્યેય કે “જ્યાં બહુ છિદ્રા હોય ત્યાં અનર્થ થાય છે. માટે આ - બહુ છિદ્રોવાળી વસ્તુથી સયું!” એટલે તેમણે પણ ભેજન કર્યા સિવાય ઊભા થઈને હાથ ધયા અને યજમાનની વિદાય લીધી. - ત્રણે પંડિતની આ હાલત જોઈને ગામલેકે હસવા - લાગ્યા અને “ભણ્યા પણ ગણ્યા નહિ” એમ કહી મશ્કરી
કરવા લાગ્યા. તે પંડિતે સ્વદેશ પહોંચ્યા, ત્યાં પણ તેમની - હાલત આવી જ થઈ. એટલે જેમણે શાળા, કેલેજ કે - પાઠશાળામાં જઈને વિદ્યાભ્યાસ–શાસ્ત્રાભ્યાસ કર્યો છે, તેમણે પણ પોતાને પ્રાપ્ત થયેલાં જ્ઞાન પર બરાબર વિચાર કરવો જોઈએ. , ૧૪-બુદ્ધિના આઠ ગુણે કેળવવાની જરૂર
અધૂરી માહિતીઓ, અસ્પષ્ટ બોધ કે પાગળું જ્ઞાન આપણને તારી શકે નહિ. એ માટે તે તત્ત્વજ્ઞાન એટલે નિશ્ચયાત્મક બેધની જ જરૂર પડે. એ તત્વજ્ઞાન સુધી પહોંચવા માટે આપણે અનુભવી પુરુષોએ બુદ્ધિના આઠ ગુણે દર્શાવ્યા છે, તે આપણે બરાબર લક્ષમાં લેવા જેવા છે.
शुश्रूषा श्रवणं चैव, ग्रहणं धारणं तथा।
ऊहापोहोऽर्थविज्ञानं, तत्त्वज्ञानं धीगुणाः ॥ - શુશ્રષા એટલે સદ્દગુરુની સેવા. તેનાથી તત્ત્વ જાણવાની ઈચ્છા કે જિજ્ઞાસા પ્રકટ થાય છે. જ્યાં ઈચ્છા કે જિજ્ઞાસા નથી, ત્યાં કેઈ પણ જાતનું જ્ઞાન કેવી રીતે પ્રાપ્ત થાય?
શ્રવણ એટલે સદ્દગુરુને ઉપદેશ સાંભળ, તેઓ હિતબુદ્ધિથી જે કઈ વચને કહે તેને કર્ણાચર કરવા.