________________
ધ્યાન
૩૧૫
પુષ્પની વૃષ્ટિ કરવી જોઈએ, પરાવાણીથી મંત્રને દિવ્ય ધ્વનિ કર જોઈએ, શાંતિ-સમતારૂપ ચામરે ઢળવા જોઈએ, શુદ્ધિરૂપી સ્ફટિકનું આસન બિછાવવું જોઈએ, ભદ્રતારૂપી ભામંડલની રચના કરવી જોઈએ, દયારૂપ દુંદુભિને જેરશેરથી નાદ કરે જોઈએ અને તૃષ્ણાત્યાગ, તિતિક્ષા તથા તપનું ત્રિવિધ છત્ર તૈયાર રાખવું જોઈએ. બસ, આવી–આટલી તૈયારી હોય તે આપણા હૃદયમાં શ્રી જિનેશ્વરદેવનું સમવસરણ જરૂર રચાય અને તેમનાં દિવ્ય દેદારનાં દર્શનને લાભ આપણને જરૂર મળે.
શ્રી જિનેશ્વરદેવને હદયમાં બિરાજમાન કર્યા પછી મનની સઘળી વૃત્તિઓને તેમના પ્રત્યે જ કેન્દ્રિત કરવી જોઈએ. જે આપણે શ્રી જિનેશ્વરદેવને કલ્પવૃક્ષ, કામધેનુ કે ચિંતામણિરત્નથી અધિક માનતા હોઈએ તે એમનાથી જ આપણી બધી ઈષ્ટસિદ્ધિ થઈ જવાની છે એવી દઢ શ્રદ્ધા હોય, પછી અન્ય કઈ વસ્તુને વિચાર જ શા માટે કરે ? એમનાં અંગ પર–મુખપર મનની વૃત્તિએને એકાગ્ર-સ્થિર કરીને બેસી જઈએ, એ જ ઈષ્ટ છે.
જેમ આપણાં શરીરમાં બે દ્રવ્યચક્ષુઓ છે અને તેનાથી બહારના અનેકવિધ પદાર્થોને નિહાળી શકીએ છીએ, તેમ આપણું અંતરમાં પ્રતિભાશુપ એક ચક્ષુ છે અને તેને આધારે સંસ્કારરૂપે સંગ્રહાયેલી કેઈપણ વસ્તુનાં આપણે દર્શન કરી શકીએ છીએ. કદાચ તથા પ્રકારની ઉદ્બોધક સામગ્રી ન હોય તે તત્કાલ એ દર્શન ન થાય,